ბედნიერების მსოფლიო ინდექსში რეიტინგის ათეული შემდეგნაირად გადანაწილდა: ფინეთი დანია ისლანდია შვედეთი ნიდერლანდები კოსტა რიკა ნორვეგია ისრაელი ლუქსემბურგი მექსიკა რეიტინგის ბოლო ადგილებზე გავიდნენ იემენი, კონგოს დემოკრატიული რესპუბლიკა, ბოტსვანა, ზიმბაბვე, მალავი, ლიბანი, სიერა ლეონე. ბოლო, 147-ე ადგილზე კი ავღანეთია.World Happiness Report-ის რეიტინგს გაეროს დაკვეთით 2012 წლიდან ადგენენ, რომელიც ტრადიციულად 20 მარტს, გაეროს ბედნიერების საერთაშორისო დღეს გამოდის. 

1742468934

„2024 წლის დეკემბრიდან, საჯარო წყაროებში გავრცელებული ინფორმაციის საფუძველზე, სახალხო დამცველის აპარატი პროაქტიულად შეეხმიანა სამსახურიდან გათავისუფლებულ 41 პირს და დეტალური ინფორმაცია მიაწოდა საქმისწარმოების პროცედურებისა და აპარატისთვის მომართვის თაობაზე. საგულისხმოა, რომ გათავისუფლებულების ნაწილი უფლების დასაცავად სასამართლოსთვის მიმართვას გეგმავს. ხოლო ნაწილმა სახალხო დამცველის აპარატს მომართა და მოცემული ეტაპისთვის აპარატი შეისწავლის შრომით ურთიერთობაში სავარაუდო დისკრიმინაციის 8 საქმეს, რომელიც ჯამში 15 პირს მიემართება.სახალხო დამცველი ხაზს უსვამს აზრის გამოხატვის თავისუფლების მნიშვნელობას და აღნიშნავს, რომ უფლებადარღვეული სუბიექტების პოზიციებსა და მათ ხელთ არსებულ მტკიცებულებებს საქმის გადაწყვეტისთვის არსებითი მნიშვნელობა აქვს. ზემოაღნიშნულიდან გამომდინარე, საჯარო დაწესებულებებში დასაქმებულთა მიმართ განსხვავებული მოსაზრების ნიშნით დისკრიმინაციული მოპყრობის შემთხვევაში, მომართეთ სახალხო დამცველის აპარატს“, – წერია განცხადებაში. კანონში შესული ცვლილებების შემდეგ, საჯარო დაწესებულების პირველადი სტრუქტურული ერთეულის ხელმძღვანელის თანამდებობაზე განწესებული პირი და საჯარო დაწესებულების პირველადი სტრუქტურული ერთეულის ხელმძღვანელის მოადგილის თანამდებობაზე განწესებული პირი ითვლება ადმინისტრაციული ხელშეკრულებებით დასაქმებულ პირად, რაც საჯარო დაწესებულების ხელმძღვანელ პირს უფლებას ანიჭებს ნებისმიერ დროს, ერთი თვით ადრე გაფრთხილების შემთხვევაში, გაათავისუფლოს არასასურველი კადრი.2024 წლის დეკემბრის ბოლოდან მოყოლებული საჯარო სამსახურებიდან ათობით საჯარო მოხელე გაათავისუფლეს. მათი უმრავლესობა აღნიშნულ გადაწყვეტილებას პოლიტიკურად მოტივირებულს უწოდებს. ისინი აცხადებენ, რომ სამსახური განსხვავებული პოლიტიკური შეხედულების და საჯარო აქტიურობის გამო დაკარგეს.

1742457027

"მე ვდგავარ ყველა იმ ადამიანის გვერდით, ვინც დემოკრატიული მომავლისთვის იბრძვის. ლიდერებმა პატივი უნდა სცენ თავიანთი მოქალაქეების მოწოდებას ანგარიშვალდებულებისკენ და არ უპასუხონ მათ კრემლის სტილის ჩახშობით“, – წერს სენატორი. In Georgia, Serbia & Hungary, citizens are taking to the streets to protest corruption & authoritarianism. I stand with all those fighting for a democratic future. Leaders must respect their citizens' calls for accountability, rather than respond with Kremlin-style crackdowns. — Senator Roger Wicker (@SenatorWicker) March 17, 2025 საქართველოში 2024 წლის 28 ნოემბრის შემდეგ 110 დღეზე მეტია გასული. ამ დროის განმავლობაში არ წყდება დემონსტრაციები ახალი არჩევნების ჩატარების და პოლიტპატიმრების გათავისუფლების მოთხოვნით.ხალხმრავალი აქციები გამოიწვია „ქართულ ოცნებაში“ მიღებულმა გადაწყვეტილებამ, რომლის მიხედვითაც, მართველი პარტია აღარ აპირებდა „2028 წლამდე“, დღის წესრიგში დაეყენებინა ევროპის კავშირთან გაწევრებაზე მოლაპარაკებების გახსნის საკითხი.აქციების დაწყების შემდეგ, დემონსტრაციების შესაზღუდად „ქართულმა ოცნებამ“ გაამკაცრა კანონები - შეკრებებზე აკრძალა ლაზერებისა გამოყენება და სახის დაფარვა, გაზარდა ჯარიმები გზის გადაკეტვასა და პოლიციელის მოთხოვნის დაუმორჩილებლობისთვის. ასევე, 15-დან 60 დღემდე გაზარდა ადმინისტრაციული პატიმრობის ვადაც. საპროტექტო აქციების დაწყების პირველ კვირებში, აქციის მონაწილეთა დასაშლელად პოლიცია იყენებდა წყლის ჭავლს, წიწაკის სპრეისა და ცრემლმდენ აირს. მოქალაქეების თავის დასაცავად და აქციაზე დასაბრუნებლად იყენებდნენ სპეციალურ აღჭურვილობას.ნიღბიანი პირები, რომელთა იდენტიფიცირებაც არ ხდება, ფიზიკურად სასტიკად გაუსწორდნენ ასობით ადამიანს, მათ ნაწილს დასჭირდა ქირურგიული ჩარევა.აქციაზე დაშავდა სულ მცირე 70 ჟურნალისტი. სისხლის სამართლის წესით დაპატიმრებულია 50-მდე მოქალაქე.

1742294502

საქართველოს პროკურატურის განცხადებით, გამოძიებით დადგენილია, რომ კანონსაწინააღმდეგო და დანაშაულებრივი ქმედებების ორგანიზებისთვის ხშირ შემთხვევაში ფინანსური სახსრების შეგროვება და მიწოდება ხორციელდება ე.წ. „ფონდების“ მეშვეობით."აღსანიშნავია, რომ დასახელებული ორგანიზაციები პირდაპირ წარმართავენ თანხებს უკანონო ღონისძიებების დასაფინანსებლად, მოუწოდებენ საზოგადოებას დაუმორჩილებლობისკენ და სხვა კანონსაწინააღმდეგო ქმედების ჩადენისკენ. კონკრეტული ფონდების ორგანიზაციული და ფინანსური საქმიანობა, მიმართულია სამართალდამრღვევი პირების და მათი ოჯახის წევრებისთვის მატერიალური დახმარების უზრუნველსაყოფად.ხდება სამართალდამრღვევი პირების სასარგებლოდ ჯარიმების გადახდა და სხვა სახის პირადი თუ ორგანიზაციული საკითხების გადაწყვეტა. გამოძიებით დგინდება, რომ სამართალდამრღვევი პირების მატერიალურ მხარდაჭერას ახდენენ შემდეგი ფონდები, - ა(ა)იპ „ნანუკას ფონდი“; ა(ა)იპ „ფროსფერითი“; ა(ა)იპ „ფონდი ერთმანეთისთვის 24/7“; ა(ა)იპ „სირცხვილია“; ა(ა)იპ „თბილისის ადამიანის უფლებათა სახლი“; აღსანიშნავია, რომ მითითებული იურიდიული პირების საბანკო ანგარიშები, რომელთა გამოყენებითაც ფინანსდება კანონსაწინააღმდეგო აქტივობები, გახსნილია ბოლო პერიოდში და 2024 წლის დეკემბრიდან დღემდე, დახარჯული აქვთ 2.000.000 ლარზე მეტი. მნიშვნელოვანია, რომ დასახელებული ე.წ. „ფონდები“, მიღებული ფინანსური რესურსების ძირითად ნაწილს წარმართავდნენ კანონსაწინააღმდეგო და დანაშაულებრივი ქმედების ჩამდენი პირების წახალისებისთვის, ისევე როგორც ამ დანაშაულების ჩასადენად საჭირო ინვენტარის და საშუალებების შეძენისთვის, კერძოდ მითითებული „ფონდებიდან“ ხდებოდა თანხების მიღება/გაცემა, მათ შორის ტრანზაქციის დროს პირდაპირ მითითებული შემდეგი დანიშნულებით: ,,აქციის საჭირო აღჭურვილობისთვის“, ,,რაც საჭიროა ბრძოლისთვის“, ,,აქციებისთვის ინვენტარის შეძენა“, ,,პიროტექნიკის შესაძენად“, ,,აირწინაღის შეძენა წინახაზის ბავშვებისთვის“ და სხვა. როგორც გამოძიებით დგინდება, დიდი ოდენობით თანხები დანიშნულებით: ,,წინახაზის ბავშვებისთვის აირწინაღების შეძენა“, განკუთვნილი იყო იმ ძალადობრივი ჯგუფების დაფინანსებისთვის, რომლებიც სამართალდამცველებზე თავდასხმისას ე.წ. „წინა ხაზზე“ იმყოფებოდნენ და ახორციელებენ ძალადობრივ ქმედებებს, რის შედეგადაც, როგორც უკვე აღინიშნა, ჯანმრთელობის სხვადასხვა სიმძიმის დაზიანებები მიიღო ათეულობით სამართალდამცავმა, ისევე როგორც აქციის მონაწილემ. იმ გარემოების მხედველობაში მიღებით, რომ ე.წ. „ფონდები“, შეგროვებული ფინანსების ძირითად ნაწილს ახმარენ ჯგუფური ძალადობის ორგანიზების და მასში მონაწილეობის ფაქტზე ბრალდებულ პირთა და მათი ოჯახის წევრთა ფინანსურ უზრუნველყოფას და ამით გარდა ძალადობრივი ქმედების დაფინანსებისა ქმნიან მატერიალური სარგებლის მიღების მიზნით უკანონო ქმედებებში პირთა ჩართვის წამახალისებელ საფუძვლებს, საქართველოს პროკურატურამ სასამართლოს განჩინების საფუძველზე 2025 წლის 17 მარტს საქართველოში არსებულ ყველა საბანკო დაწესებულებაში განახორციელა - ა(ა)იპ „ნანუკას ფონდი“-ს , ა(ა)იპ „ფროსფერითი“-ს, ა(ა)იპ „ფონდი ერთმანეთისთვის 24/7“-ს, ა(ა)იპ „სირცხვილია“ და ა(ა)იპ „თბილისის ადამიანის უფლებათა სახლი“-ს საბანკო ანგარიშების და მათზე არსებული ფულადი სახსრების დაყადაღება" - ნათქვამია პროკურატურის განცხადებაში.2024 წლის 28 ნოემბერს „ქართულმა ოცნებამ” განაცხადა, რომ აჩერებს მოლაპარაკებებს ევროკავშირში ინტეგრაციის შესახებ. ამ განცხადებას მასშტაბური საპროტესტო აქციები მოჰყვა, რომელიც უკვე 100 დღეზე მეტია გრძელდება.პროტესტის პირველ დღეებში აქციის მონაწილეთა დასაშლელად პოლიცია იყენებდა წყლის ჭავლს, წიწაკის სპრეისა და ცრემლმდენ აირს. მოქალაქეების თავის დასაცავად და აქციაზე დასაბრუნებლად იყენებდნენ სპეციალურ აღჭურვილობას.ნიღბიანი პირები, რომელთა იდენტიფიცირებაც არ ხდება, ფიზიკურად სასტიკად გაუსწორდნენ ასობით ადამიანს, მათ ნაწილს დასჭირდა ქირურგიული ჩარევა. შემდეგ კი სასამართლომ მათი დიდი ნაწილი სამართალდამრღვევად სცნეს და დააჯარიმეს.სისხლის სამართლის წესით დაპატიმრებულია 50-მდე ადამიანი.„ნანუკას ფონდი“ ეხმარებოდა აქციების ფარგლებში დაპატიმრებული ადამიანების ოჯახებს, ასევე, აფინანსებდა სხვადასხვა მოხალისეობრივ აქტივობას, მათ შორის, დააფინანსა გურიაში დიდთოვლობის შედეგად დაზარალებულთა დახმარება.საპროტესტო აქციებში მონაწილეებს ჯარიმების გადახდაში ეხმარებოდნენ „ადამიანის უფლებათა სახლი“, და Prosperity Georgia.

1742215525

როგორც შავაძემ აღნიშნა, საქმე ეხება რესურსცენტრების უფლებამოსილების გაზრდას, რომლის საფუძველზე, საგანმანათლებლო რესურსცენტრების უფროსებს მიენიჭათ უფლება, მათ დაქვემდებარებულ სკოლებში დანიშნონ წარმომადგენელი - ოფიცერი, რომელიც მისივე შეფასებით „თითქოს უზრუნველყოფს სკოლებში პერსონალური მონაცემების დაცვას“.„განათლების მინისტრის ბრძანებით, საჯარო სკოლებში ე.წ ოდეერის ინსტიტუტი ბრუნდება. შესაბამის ბრძანებას მინისტრმა ხელი 12 მარტს მოაწერა. საქმე ეხება რესურსცენტრების უფლებამოსილების გაზრდას, რომლის საფუძველზე, საგანმანათლებლო რესურსცენტრების უფროსებს მიენიჭათ უფლება, მათ დაქვემდებარებულ სკოლებში დანიშნონ წარმომადგენელი - ოფიცერი, რომელიც თითქოს უზრუნველყოფს სკოლებში პერსონალური მონაცემების დაცვას. რეალურად, ამ გადაწყვეტილების მიზანია, ისედაც სახელისუფლებო ინტერესებს დაქვემდებარებული მასწავლებლებისა და სკოლის დირექტორების კიდევ უფრო მეტად მარწუხებში მოქცევა.ეს არის წმინდა რუსული ,,კაგებშნიკური" მოდელი, როცა სახელმწიფო საგანმანათლებლო დაწესებულებაში ზღუდავს შემოქმედებით თავისუფლებას და უნიშნავს პირს, რომელიც აკონტროლებს ყველა ნიუანს, და მუშაობს კონკრეტული ძალის, ამ შემთხვევაში ,,ქართული ოცნების" პროპაგანდის გასავრცელებლად“, - აღნიშნა შავაძემ დღევანდელ ბრიფინგზე.

1742203293

მისი თქმით, ზეწოლას ახდენენ იმ ადამიანებზე, რომლებიც ახორციელებენ ძალადობას მშვიდობიანი მომიტინგეების წინააღმდეგ.„ვახორციელებთ ზეწოლას იმ ადამიანებზე, რომლებიც ფაქტობრივად ახორციელებენ ძალადობას მშვიდობიანი მომიტინგეების წინააღმდეგ“, - აღნიშნა კალასმა.დღეს, 17 მარტს ევროკავშირის საგარეო საქმეთა მინისტერიალზე განიხილება უკრაინის საკითხი და დაგეგმილია ვიდეოკონფერენციის რეჟიმში უკრაინის საგარეო საქმეთა მინისტრთან, ანდრეი სიბიგასთან მოსაზრებების გაცვლა. ევროპელი მინისტრები ასევე იმსჯელებენ ახლო აღმოსავლეთში მიმდინარე მოვლენებზე, კერძოდ, ღაზის სექტორთან, სირიაში განვითარებულ მოვლენებსა და ირანთან დაკავშირებით. ამას გარდა, მინისტერიალის დღის წესრიგშია აშშ-ევროკავშირის ურთიერთობების საკითხი.საგარეო საქმეთა მინისტრების შეხვედრის შემდეგ ბრიუსელში გაიმართება კონფერენცია სირიის საკითხზე.

1742200000

„საქართველო მიესალმება სომხეთსა და აზერბაიჯანს შორის მოლაპარაკებების დასრულებას სამშვიდობო შეთანხმების ჩვიდმეტივე მუხლთან დაკავშირებით. ეს არის რეგიონში ხანგრძლივი მშვიდობისა და სტაბილურობისკენ გადადგმული ისტორიული ნაბიჯი!“ – წერს საქართველოს საგარეო საქმეთა სამინისტრო სოციალურ ქსელში. 🇬🇪 welcomes the conclusion of negotiations between 🇦🇲 and 🇦🇿 on all 17 articles of the Peace Agreement. A historic step toward lasting peace and stability in the region! @MFAofArmenia @AzerbaijanMFA — MFA of Georgia (@MFAgovge) March 14, 2025 სომხეთისა და აზერბაიჯანის საგარეო საქმეთა სამინისტროებმა სამშვიდობო მოლაპარაკებების დასრულების შესახებ 13 მარტს ოფიციალურად განაცხადეს.სომხეთის საგარეო საქმეთა სამინისტროს განცხადებით, მათ ბაქოს შეატყობინეს ერევნის თანხმობაზე “აზერბაიჯანის წინადადებებზე ხელშეკრულების პროექტის ორ მოუგვარებელ მუხლთან დაკავშირებით”, - რა მუხლებზეა საუბარი დასახელებული არ არის.“შესაბამისად, სამშვიდობო ხელშეკრულება მზად არის ხელმოწერისთვის. სომხეთის რესპუბლიკა მზად არის დაიწყოს კონსულტაციები აზერბაიჯანის რესპუბლიკასთან ხელშეკრულების ხელმოწერის დროსა და ადგილზე”, - წერდა გუშინ სომხეთის საგარეო საქმეთა სამინისტრო.სომხეთის საგარეო უწყება აღნიშნავს, რომ მათ აზერბაიჯანულ მხარეს ერთობლივი განცხადების გაკეთება შესთავაზეს იმის თაობაზე, რომ ხელშეკრულების პროექტზე მოლაპარაკებები დასრულდა, თუმცა ბაქომ ცალმხრივი განცხადების გაკეთება ამჯობინა.

1741940277

სენატის კომიტეტი ჩეხეთის მთავრობას რეკომენდაციას უწევს, მოითხოვოს საქართველოში ახალი საპარლამენტო არჩევნების ჩატარება, პოლიტიკური პატიმრების გათავისუფლება და მათი სამართლებრივი დევნის შეწყვეტა, შეკრების თავისუფლებისა და გამოხატვის თავისუფლების აღდგენა, ამას გარდა, გააფართოოს იმ პირების სია, რომლებზეც ინდივიდუალური სანქციები გავრცელდება.რეზოლუციაში საუბარია სერიოზულ პოლიტიკურ კრიზისზე, რომელმაც კულმინაციას მიაღწია 2024 წლის 26 ოქტომბრის საპარლამენტო არჩევნებზე, რადგან საზღვარგარეთ მცხოვრებ ასობით ათასს მოქალაქეს არჩევნებში მონაწილეობის საშუალება არ ჰქონდა. ხოლო ვინც მივიდა არჩევნებზე, მას არ მიეცა კონფიდენციალურად არჩევანის გაკეთების საშუალება, მათ წინააღმდეგ იყენებდნენ ზეწოლას და დაშინებას.რეზოლუციის თანახმად, საარჩევნო დაპირების მიუხედავად, რომ ქვეყანა ევროკავშირისკენ სვლას განაგრძობდა, 28 ნოემბერს ქვეყნის ლიდერებმა განაცხადეს, რომ ოთხი წლით აჩერებდნენ ევროკავშირთან მოლაპარაკებების დაწყება, რაც არა მხოლოდ საარჩევნო დაპირების უგულებელყოფა, არამედ კონსტიტუციური ვალდებულებების შეუსრულებლობაც არის. ამას მასობრივი საპროტესტო გამოსვლები მოჰყვა, რაც დღემდე გრძელდება. აქციის მონაწილეები ახალ არჩევნებს, პოლიტიკური პატიმრების გამოშვებას და ევროკავშირთან თანამშრომლობის გადახედვას ითხოვენ.რეზოლუციაში ასევე წერია, რომ არჩევნების შემდეგ პარლამენტმა კონსტიტუციის დარღვევით გადაწყვიტა გაემართა დამფუძნებელი სხდომა, აირჩიეს თავმჯდომარე და სხვა ორგანოები და პრეზიდენტის არჩევნებსაც შეუდგნენ, რამაც პოლიტიკური კრიზისი კონსტიტუციურ კრიზისად აქცია.სენატის საგარეო საქმეთა, თავდაცვისა და უსაფრთხოების კომიტეტი ჩეხეთის რესპუბლიკის სენატს მიმართავს რეკომენდაციით, განიხილოს და მიიღოს წინამდებარე რეზოლუცია.

1741855500

GBC სრულად გთავაზობთ „სოციალური სამართლიანობის ცენტრის“ შეფასებას:პირველი კანონპროექტი – შინაარსობრივი შეზღუდვები და რეგულაციები მაუწყებლების საქმიანობაზე„მაუწყებლობის შესახებ“ საქართველოს კანონში ცვლილებების შეტანის შესახებ პირველი კანონპროექტის თანახმად, კანონს ემატება დეტალური რეგულაციები ტელე და რადიო მაუწყებლობის სტანდარტებთან დაკავშირებით, მათ შორის, ფაქტის ჯეროვანი სიზუსტე და პასუხის უფლება, სამართლიანობა და მიუკერძოებლობა, პირადი ცხოვრების ხელშეუხებლობა, ფარული მეთოდის გამოყენებით ინფორმაციის მოპოვება და გადაცემა, შეიარაღებული დაპირისპირების, უბედური შემთხვევის და სხვა საგანგებო ვითარების გაშუქება და არასრულწლოვან პირთა დაცვის ცალკეული საკითხები.კანონპროექტში წარმოდგენილი დეტალური რეგულაციების დიდი ნაწილი მაუწყებელთა ქცევის კოდექსიდან არის აღებული. აქამდე მოქმედი კანონმდებლობით, ტელე და რადიომაუწყებლობის სტანდარტებს არეგულირებდა მაუწყებელთა ქცევის კოდექსი, საქართველოს კომუნიკაციების ეროვნული კომისიის კანონქვემდებარე ნორმატიული აქტით – №2 დადგენილებით დამტკიცებული ქცევის წესები.მაუწყებლობის სტანდარტების დარღვევაზე აქამდე რეაგირებას ახორციელებდნენ მაუწყებლების თვითრეგულირების მექანიზმები. კერძოდ, ქცევის კოდექსის საფუძველზე, მაუწყებლებში ფუნქციონირებს თვითრეგულირების შიდა ორგანოები, რომლებიც უზრუნველყოფენ საჩივრების განხილვასა და მათზე რეაგირებას.ინიციირებული ცვლილებებით, თვითრეგულირების მექანიზმებთან ერთად, მაუწყებლობის სტანდარტების დარღვევაზე რეაგირების უფლებამოსილება ექნება სახელმწიფო ორგანოს – კომუნიკაციების ეროვნულ კომისიას. სავარაუდო დარღვევასთან დაკავშირებით, დაინტერესებულ პირს შეეძლება საჩივარი შეიტანოს პირდაპირ კომუნიკაციების კომისიაში. დარღვევის დადგენის შემთხვევაში, კომისია უფლებამოსილი იქნება მაუწყებელთა მიმართ გამოიყენოს შემდეგი სანქციები – გაფრთხილება, ჯარიმა და გარკვეულ შემთხვევებში – ლიცენზიის შეჩერება და გაუქმება.არასამთავრობო ორგანიზაცია ,,საერთაშორისო გამჭვირვალობა – საქართველოს’’ ანგარიშის თანახმად, კომუნიკაციების ეროვნული კომისიის მიმართ, წლებია, კითხვის ნიშნები არსებობს მოქმედი ხელისუფლებისთვის სასარგებლო გადაწყვეტილებებისა და არაერთი სადავო ინიციატივის გამო, რომელიც ქვეყანაში კრიტიკული აზრის შეზღუდვისკენ არის მიმართული. მსგავსი გადაწყვეტილებების მაგალითია 2024 წლის საპარლამენტო არჩევნების წინასაარჩევნო პერიოდში, მმართველი პარტიის საჩივრების საფუძველზე, ხელისუფლებისადმი კრიტიკულად განწყობილი ტელევიზიების მიმართ სამართალდარღვევის არაერთი სადავო ოქმის შედგენა და შემდგომ სასამართლოების მიერ მათი დაჯარიმება.აღსანიშნავია, ასევე, რომ კომუნიკაციების ეროვნული კომისიის თავმჯდომარე, კახა ბექაური, ევროპარლამენტის ბოლო რეზოლუციაში მოხსენიებულია იმ პირთა სიაში, რომლებზეც სანქციების დაკისრების რეკომენდაცია გაიცა, იმ დასაბუთებით, რომ ისინი ხელს უწყობენ ქვეყანაში მოქმედ რეპრესიულ სახელმწიფო აპარატს. შესაბამისად, კომუნიკაციების ეროვნული კომისიის უფლებამოსილების გაფართოება, მაუწყებლობის სტანდარტების შესრულებაზე კონტროლის, ზედამხედველობისა და მაუწყებელთა სანქცირების თვალსაზრისით, წარმოშობს მნიშვნელოვან რისკებს, რომ ეს ბერკეტები გამოყენებული იქნება ქვეყანაში მოქმედი კრიტიკული მედია საშუალებების ხმის ჩახშობისა და რეპრესიის მიზნით.ევროპის საბჭოს მინისტრთა კონფერენციის რეკომენდაციით, თვითრეგულირება უნდა იყოს მაუწყებლობის სტანდარტების რეგულირების მთავარი გზა ტრადიციული მედიასაშუალებებისთვის, როგორიც არის ტელე და რადიომაუწყებლები. მაუწყებლობის შინაარსობრივ სტანდარტებში სახელმწიფოს მიერ ჩარევისა და რეგულირების შემთხვევაში, არ უნდა დაირღვეს ადამიანის უფლებათა ევროპული კონვენციით და ადამიანის უფლებათა ევროპული სასამართლოს პრეცედენტული სამართლით დადგენილი ფარგლები, პირობები და უფლებაში ჩარევის კრიტერიუმები.„მაუწყებლობის შესახებ’’ საქართველოს კანონში ინიციირებული ცვლილებები, გარდა იმისა, რომ კომუნიკაციის ეროვნულ კომისიას ენიჭება ფართო უფლებამოსილებები, პრობლემურია შინაარსობრივი რეგულირების თვალსაზრისითაც. კანონპროექტში მოცემულია არაერთი ბუნდოვანი დებულება, რომელიც არსებით საფრთხეს უქმნის მაუწყებლების სარედაქციო დამოუკიდებლობასა და სიტყვისა და გამოხატვის თავისუფლებას, რადგან მათი შინაარსი და ფარგლები გაუგებარია, შესაბამისად, განუჭვრეტადია, თუ როგორ განმარტავს მათ კომუნიკაციების ეროვნული კომისია.აღსანიშნავია, რომ მმართველი პარტიის მიერ ინიციირებული კანონპროექტის მსგავსი კანონმდებლობა მოქმედებს უნგრეთში. უნგრეთის პარლამენტის მიერ მიღებული აქტი ,,პრესის თავისუფლებისა და მედიის კონტენტის ფუნდამენტურ წესებთან დაკავშირებით’’, საქართველოში ინიციირებული კანონპროექტის მსგავსად, შეიცავს ბუნდოვან დებულებებს, რომელიც ნეგატიურად არის შეფასებული ევროპის საბჭოს ვენეციის კომისიის მიერ.ერთ-ერთი ასეთი დებულება ითვალისწინებს ახალი ამბების დაბალანსებული გაშუქების ვალდებულებას ტელე და რადიო მაუწყებლების მიერ. ვენეციის კომისიის შეფასებით, კითხვის ნიშნის ქვეშ დგას, უნდა იყოს თუ არა ახალი ამბების გაშუქებისას ,,ბალანსის’’ დაცვა კანონით აღსრულებადი სამართლებრივი ვალდებულება. „ინფორმაცია (ფაქტები) უნდა იყოს სრული და ზუსტი და არა დაბალანსებული’’ – აღნიშნავს კომისია. ვენეციის კომისია ხაზს უსვამს, რომ მსგავსი ნორმები ძალიან კომპლექსურ ვალდებულებებს უწესებენ მედია საშუალებებს და მათ აკლიათ სათანადო სიზუსტე. ტერმინების ბუნდოვანებამ კი შესაძლოა ეს დებულებები თავისუფალი სიტყვის ჩახშობის იარაღად აქციოს.მედიის გამოხატვის თავისუფლების მარეგულირებელ კანონმდებლობასთან მიმართებით სამართლებრივი განჭვრეტადობის პრინციპის დაცვას მოითხოვს ასევე ადამიანის უფლებათა ევროპული სასამართლოს სტანდარტები. ადამიანის უფლებათა ევროპული სასამართლოს თანახმად, მსგავსი ნორმები საკმარისი სიზუსტით უნდა იყოს ფორმულირებული, რათა მოქალაქეებმა შეძლონ მათი შინაარსისა და მათგან მომდინარე პასუხისმგებლობების სათანადოდ განჭვრეტა.ადამიანის უფლებათა ევროპულმა სასამართლომ გამოხატვის თავისუფლების დარღვევა დაადგინა საქმეში, რომელიც შეეხება უნგრეთის ზემოაღწერილი პრობლემური კანონმდებლობის პრაქტიკაში გამოყენების შემთხვევას ერთ-ერთი სატელევიზიო არხის ჟურნალისტის წინააღმდეგ. მოცემულ საქმეში, ჟურნალისტმა ახალი ამბების გაშუქებისას ერთ-ერთი პოლიტიკური პარტია მოიხსენია ტერმინით –  ,,ულტრამემარჯვენე’’. ეროვნული სასამართლოების შეფასებით, ამ ქმედებამ დაარღვია უნგრეთის ,,მედიის აქტის’’ დებულება, რომელიც წამყვანებს უკრძალავს პოლიტიკური შინაარსის ახალი ამბების გაშუქებისას გააჟღერონ თავიანთი მოსაზრება ან შეფასებითი განმარტება. ეს დებულება ჰგავს საქართველოში ინიციირებული კანონპროექტის ჩანაწერს, რომლის თანახმად ,,დაუშვებელია მაუწყებლის მიერ ახალი ამბების პროგრამაში პოლიტიკური ან სხვა სახის დაპირისპირების ამსახველი ინფორმაციის ან საჯარო პოლიტიკის მიმდინარე საკითხების გაშუქება მაუწყებლის პირადი დამოკიდებულების ან მოსაზრების საფუძველზე“.ადამიანის უფლებათა ევროპული სასამართლოს მიდგომით, როდესაც საქმე ეხება საჯარო ინტერესის საკითხებთან დაკავშირებულ დებატებს, სახელმწიფოებს არ აქვთ მინიჭებული მედიის გამოხატვის თავისუფლებაში შინაარსობრივი ჩარევის ფართო დისკრეცია. ეს განპირობებულია დემოკრატიული საზოგადოების ძლიერი ინტერესით, რომ მედიამ შეასრულოს საზოგადოებრივი დამკვირვებლის სასიცოცხლო ფუნქცია. სასამართლოს დასკვნის თანახმად, ჟურნალისტის მიერ გამოყენებული გამონათქვამი ,,ულტრამემარჯვენე’’ ვერ ჩაითვლებოდა მიკერძოებულ გაშუქებად – იგი არ გამოხატავდა წამყვანის პირად დამოკიდებულებას, არამედ ეხებოდა პოლიტიკური პარტიის პოზიციას პოლიტიკურ ცხოვრებაში და პარლამენტში. სასამართლომ მხედველობაში მიიღო განმცხადებლის არგუმენტი, რომ პოლიტიკური პარტიები ხშირად მოიხსენიება ზედსართავი სახელებით, რომლებიც მათ მიზნებსა და პროგრამებს აღწერს, რაც არ უნდა იყოს მიჩნეული იმ სახის შეფასებით მოსაზრებად, რომელიც ეწინააღმდეგება მიუკერძოებელი გაშუქების ინტერესს.აღსანიშნავია, რომ მაუწყებლობის მარეგულირებელი ბრიტანული სტანდარტები, რომლის საქართველოში დანერგვის მიზანზე უთითებენ „ქართული ოცნების“ წარმომადგენლები მაუწყებლობის შესახებ კანონში ცვლილებების შეტანის დასასაბუთებლად, არსებითად განსხვავდება კანონპროექტში წარმოდგენილი დებულებებისგან. მაგალითად, ბრიტანული მაუწყებლობის კოდექსი მიუკერძოებლობის პრინციპს შემდეგნაირად განმარტავს: „ჯეროვანი მიუკერძოებლობა’’ არ ნიშნავს იმას, რომ ყველა შეხედულებას თანაბარი დრო უნდა დაეთმოს ან იმას, რომ ყველა არგუმენტი/მოსაზრება იქნას წარმოდგენილი. ჯეროვან მიუკერძოებლობასთან დაკავშირებული მიდგომა შესაძლოა, განსხვავდებოდეს საკითხის შინაარსისა და პროგრამის ტიპის მიხედვით. ამ დროს მნიშვნელოვანია კონტექსტის, მათ შორის, სავარაუდო დარღვევით გამოწვეული ზიანის ხარისხის გათვალისწინება. მიუკერძოებლობის პრინციპის არსი მდგომარეობს იმაში, რომ ერთ მხარეს არ უნდა მიენიჭოს უპირატესობა მეორე მხარესთან შედარებით. ბრიტანული მაუწყებლობის კოდექსის თანახმად, მწვავე პოლიტიკური, ან ინდუსტრიული შინაარსის სადავო საკითხებთან და საჯარო პოლიტიკის აქტუალურ საკითხებთან დაკავშირებით წარმოდგენილი უნდა იყოს მნიშვნელოვანი შეხედულებების სათანადოდ ფართო სპექტრი და მიენიჭოთ შესაბამისი ყურადღება თითოეულ პროგრამაში ან ერთმანეთთან მკაფიოდ დაკავშირებულ პროგრამების ციკლში. ბრიტანული მაუწყებლობის კოდექსი კრძალავს ფაქტებისა და აზრების დამახინჯებას. რაც შეეხება ,,განსხვავებული აზრის არასწორი ინტერპრეტირების’’ აკრძალვას, რაც მმართველი პარტიის მიერ ინიციირებულ კანონპროექტშია წარმოდგენილი, მსგავსი ბუნდოვანი ჩანაწერი ბრიტანული მაუწყებლობის კოდექსში არ გვხვდება. ბრიტანულ მაუწყებლობის კოდექსში ასევე არ გვხვდება კანონპროექტით გათვალისწინებული შემდეგი ბუნდოვანი ჩანაწერები: ,,ახალი ამბების პროგრამაში პოლიტიკური ან სხვა სახის დავის გაშუქებისას მაუწყებელმა უნდა უზრუნველყოს ბალანსის დაცვა თითოეულ პროგრამაში ან პროგრამების ციკლის განმავლობაში’’ ,,საავტორო პროგრამაში ადეკვატურად უნდა იყოს წარმოდგენილი ყველა საგულისხმო ალტერნატიული მოსაზრება. თავიდან უნდა იქნეს აცილებული ფაქტის ან აზრის დამახინჯება და განსხვავებული აზრის არასწორი ინტერპრეტირება’’. ,,დაუშვებელია პროგრამაში რომელიმე პოლიტიკური პარტიის, საზოგადოებრივი, რელიგიური გაერთიანების ან სხვა ინტერესთა ჯგუფის მხარდამჭერი ან საწინააღმდეგო პოზიციის გამოხატვა’’ ,,პროგრამაში მხოლოდ ერთი დაინტერესებული მხარის მოწვევა აქტუალურ საკითხზე კონკრეტული პოზიციის სრულყოფილად გამოკვლევის მიზნით, არ შეიძლება გამოყენებულ იქნეს იმ ჯგუფებზე თავდასხმის საშუალებად, რომლებიც არ მონაწილეობენ პროგრამაში’’ მეორე კანონპროექტი – დაფინანსების კუთხით დადგენილი შეზღუდვები„მაუწყებლობის შესახებ’’ საქართველოს კანონში ცვლილებების შეტანის შესახებ მეორე კანონპროექტის თანახმად, ტელე და რადიო მაუწყებლებს ეკრძალებათ უცხოური ძალისგან პირდაპირი ან არაპირდაპირი დაფინანსების, მათ შორის, ფულადი თანხის ან ქონებრივი ღირებულების სხვა სახის მატერიალური სიკეთის მიღება. გამონაკლისს წარმოადგენს კომერციული რეკლამა, ტელეშოპინგი, სპონსორობა და პროგრამაში პროდუქტის (საქონლის/მომსახურების) განთავსება.ამასთანავე, იკრძალება უცხოური ძალის მიერ მაუწყებლების მომსახურების შესყიდვა (გარდა კომერციული რეკლამისა და პროდუქტის განთავსებისა) ან/და პროგრამის მომზადების ან/და ეთერში გადაცემის პირდაპირი ან ირიბი დაფინანსება ან თანადაფინანსება.უცხოური ძალა შემდეგნაირად განიმარტება: უცხო სახელმწიფოს ხელისუფლების სისტემის შემადგენელი სუბიექტი; ფიზიკური პირი, რომელიც არ არის საქართველოს მოქალაქე; იურიდიული პირი, რომელიც საქართველოს კანონმდებლობის საფუძველზე არ არის დაფუძნებული; ისეთი ორგანიზაციული წარმონაქმნი (მათ შორის, ფონდი, ასოციაცია, კორპორაცია, კავშირი, სხვა სახის ორგანიზაცია) ან პირთა სხვა სახის ისეთი გაერთიანება, რომელიც უცხო სახელმწიფოს სამართლის ან/და საერთაშორისო სამართლის საფუძველზეა დაფუძნებული. მედია მაუწყებლებისთვის უცხოური დაფინანსების მიღების ბლანკეტური აკრძალვა, ადამიანის უფლებათა საერთაშორისო სამართლის თანახმად, ცალსახად წარმოადგენს გაერთიანებისა და გამოხატვის თავისუფლების გაუმართლებელ შეზღუდვას. აღნიშნული აკრძალვა არ ემსახურება არავითარ ლეგიტიმურ მიზანს. იგი არ იცავს არავითარ საჯარო ინტერესს ან სიკეთეს. პირიქით, ამ აკრძალვით ხელისუფლება ზღუდავს ფართო საზოგადოებისთვის ალტერნატიული ინფორმაციის მიღების გზებს და ებრძვის კრიტიკულ საკითხებზე საზოგადოებრივი აზრის ფორმირების შესაძლებლობას. ფართო საზოგადოებისთვის საზიანო ეს მიზანი თვალნათელია კანონპროექტის განმარტებითი ბარათიდან, რომელშიც აღნიშნულია, რომ კრიტიკული ტელევიზიების წარმომადგენლების განცხადებით, აქამდე უცხოური დაფინანსების წილი მათ შემოსავლებში მცირე იყო, თუმცა, ხელისუფლების მხრიდან გაძლიერებული რეპრესიების ფონზე, უცხოური დაფინანსება შესაძლოა გამხდარიყო მნიშვნელოვანი წყარო მათი ფუნქციონირების შესანარჩუნებლად „მაუწყებლების მიერ გავრცელებული ინფორმაცია სანდოობის მაღალი ხარისხით სარგებლობს და შეუძლია მოახდინოს საზოგადოებრივი აზრის ფორმირებაზე მნიშვნელოვანი ზეგავლენა, შესაბამისად, საჭიროა საკანონმდებლო დონეზე შეიზღუდოს მაუწყებლის მიერ უცხოური ძალისგან დაფინანსების მიღება“.კრიტიკული ტელევიზიების წარმომადგენლების განცხადებით, აქამდე უცხოური დაფინანსების წილი მათ შემოსავლებში მცირე იყო, თუმცა, ხელისუფლების მხრიდან გაძლიერებული რეპრესიების ფონზე, უცხოური დაფინანსება შესაძლოა გამხდარიყო მნიშვნელოვანი წყარო მათი ფუნქციონირების შესანარჩუნებლად. სხვა შეზღუდვებთან ერთად, ამ მიმართულებით მედია მაუწყებლებისთვის ბარიერების დაწესება აშკარად მეტყველებს ,,ქართული ოცნების’’ მცდელობაზე, დაასუსტოს და შეავიწროოს კრიტიკული მედია საშუალებები, რომელთა საქმიანობა ნათელს ჰფენს ქვეყანაში არსებულ მძიმე მდგომარეობას და ადამიანის უფლებათა მასობრივ დარღვევებს.მესამე კანონპროექტი  – გენდერული თანასწორობის კუთხით გაუარესებული მდგომარეობაგაერთიანებისა და გამოხატვის თავისუფლების წინააღმდეგ ბრძოლასთან ერთად, მმართველი პარტია აგრძელებს თანასწორობის უფლების შემზღუდველი და დისკრიმინაციული შინაარსის შემცველი საგანგაშო საკანონმდებლო ცვლილებების ინიციირებას.ამის მაჩვენებელია ,,მაუწყებლობის შესახებ’’ საქართველოს კანონში მესამე კანონპროექტით ინიციირებული ცვლილებები, რომელთა თანახმად, კანონიდან ამოღებული უნდა იყოს სიტყვები – ,,გენდერი’’, ,,გენდერული მიკუთვნება’’ და ,,გენდერული მრავალფეროვნება’’. ინიციირებული ცვლილებები დასაშვებს ხდის ტელე და რადიო მაუწყებლებისა და ვიდეოგაზიარების პლატფორმების მიერ (მაგალითად, Myvideo.ge) ისეთი მასალის გავრცელებას, რომელიც ახდენს სიძულვილის წაქეზებას გენდერის ან გენდერული მიკუთვნების ნიშნით.,,მაუწყებლობის შესახებ’’ კანონის არსებული რედაქციით, ტელე და რადიო მაუწყებლებს ეკრძალებათ ისეთი პროგრამის ან რეკლამის გავრცელება, რომელიც ახდენს ძალადობის ან სიძულვილის წაქეზებას პირის ან პირთა ჯგუფის მიმართ  (სიძულვილის ენა) შეზღუდული შესაძლებლობის, ეთნიკური, სოციალური წარმომავლობის, გენდერის, სქესის, გენდერული მიკუთვნების, ეროვნების, რასის, რელიგიის ან რწმენის, სექსუალური ორიენტაციის, კანის ფერის, გენეტიკური მახასიათებლების, ენის, პოლიტიკური ან სხვა შეხედულების, ეროვნული უმცირესობის წევრობის, ქონების, დაბადების ადგილის ან ასაკის ნიშნის მიხედვით. კანონპროექტის თანახმად, მოცემული დებულებიდან ამოღებულია სიტყვები – ,,გენდერი’’ და ,,გენდერული მიკუთვნება’’, რაც იმას ნიშნავს, რომ დასაშვები იქნება, მაგალითად, ისეთი სატელევიზიო პროგრამის ეთერში გაშვება, რომელიც ახდენს სიძულვილის წაქეზებას გენდერის ან გენდერული მიკუთვნების ნიშნით.,,მაუწყებლობის შესახებ’’ კანონის არსებული რედაქციით, საზოგადოებრივი მაუწყებელი ვალდებულია, პროგრამებში ასახოს საზოგადოებაში არსებული ეთნიკური, კულტურული, ენობრივი, რელიგიური, ასაკობრივი და გენდერული მრავალფეროვნება.კანონპროექტის თანახმად, მოცემული დებულებიდან ამოღებულია სიტყვა ,,გენდერული’’. საზოგადოებრივ მაუწყებელს აღარ ექნება ვალდებულება, პროგრამებში ასახოს საზოგადოებაში არსებული გენდერული მრავალფეროვნება.ქვეყანაში ავტორიტარული მმართველობის გამყარების, სახელმწიფო ინსტიტუტების ჩამოშლისა და ადამიანის უფლებათა მასობრივი დარღვევების ფონზე, განსაკუთრებული მნიშვნელობა აქვს ხელისუფლების კონტროლს მიღმა არსებული თავისუფალი სივრცეების არსებობას.ასეთი სივრცის ერთ-ერთი მაგალითი საქართველოში კრიტიკული მედიასაშუალებებია, რომლებსაც, მიუხედავად არაერთი დაბრკოლებისა, სააშკარაოზე გამოაქვთ ხელისუფლების მიერ ჩადენილი დანაშაულები, მასშტაბური რეპრესიები და ადამიანის უფლებათა მძიმე დარღვევები. მმართველი პარტიის მიერ მედია საშუალებების წინააღმდეგ მიმართული ინიციატივები – ,,მაუწყებლობის შესახებ’’ საქართველოს კანონში ინიციირებული უკიდურესად პრობლემური შინაარსის ცვლილებები, მედიასაშუალებების უფლებების შემზღუდველი რეგულაციები და მათზე კონტროლის გამკაცრება კომუნიკაციების კომისიის მეშვეობით მიუთითებს იმაზე, რომ ხელისუფლება ცდილობს კრიტიკულ მედია საშუალებებზე ზეწოლის გაძლიერებას და ქვეყანაში ჯერ კიდევ შენარჩუნებული თავისუფალი სივრცეების მაქსიმალურად ჩახშობას, მისი ავტორიტარული ძალაუფლების კიდევ უფრო გასამყარებლად“, – ვკითხულობთ SJC-ის განცხადებაში.

1741769825

კერძოდ, იუსტიციის მინისტრის ბრძანების თანახმად:მოწმობა უნდა შეიცავდეს (გრაფები მოწმობაზე დაიტანება ერთგვაროვნად, ქართულ (გარდა მოწმობის წვდომის კოდისა (CAN – Card Access Number)) და ინგლისურ ენებზე, სამოქალაქო ავიაციის საერთაშორისო ორგანიზაციის (ICAO 9303) სტანდარტის შესაბამისად).ა) სახელს;ბ) გვარს;გ) სქესს;დ) მოქალაქეობას;ე) დაბადების თარიღს;ვ) დაბადების ადგილს;ზ) პირად ნომერს;თ) ფოტოსურათს;ი) პირადი ხელმოწერის ნიმუშს;კ) მოწმობის გამცემი ორგანოს დასახელებას;ლ) მოწმობის გაცემის თარიღს;მ) მოწმობის მოქმედების ვადას;ნ) ფიზიკური პირის ავთენტიფიკაციის სერტიფიკატს, შესაბამის დახურულ გასაღებს და სერტიფიკატის გამცემ ორგანოს;ო) კვალიფიციური ელექტრონული ხელმოწერის სერტიფიკატს, შესაბამის დახურულ გასაღებს და სერტიფიკატის გამცემ ორგანოს;პ) მოწმობის წვდომის კოდს (CAN – Card Access Number);ჟ) QR კოდს, რომლის მეშვეობით შესაძლოა გადამოწმდეს დოკუმენტის ან/და პირის შესახებ ინფორმაცია.ბრძანებს თანახმად, დროებითი საიდენტიფიკაციო ელექტრონული მოწმობის ელექტრონულ მატარებელზე პირის შესახებ „ნ და „ო“ ქვეპუნქტებით გათვალისწინებული ინფორმაციის დატანა (ჩაწერა) შესაძლებელია მხოლოდ ამ პირის მოთხოვნით.უკვე გაცემული და დღეს მოქმედი „მოწმობები მოქმედებს კანონმდებლობით განსაზღვრული ვადით“.

1741697736