კრედო კაპიტალზე უკუგებით №3-ა

ავიაკომპანია easyJet-მა ლონდონიდან და მილანიდან თბილისის მიმართულებით...

საქართველოს აეროპორტების გაერთიანების ცნობით, easyJet-მა საქართველოს მიმართულებით, პირდაპირი რეგულარული ფრენები ერთდროულად 3 მიმართულებით ჯამურად კვირაში 6 სიხშირით დაიწყო. 31 მარტს ავიაკომპანიამ პირველი პირდაპირი ფრენა თბილისი მიმართულებით ჟენევიდან განახორციელა, რითაც საქართველო შვეიცარიას უმოკლესი პირდაპირი გზით დაუკავშირდა.ავიაკომპანიის საქართველოში ოპერირებასთან დაკავშირებით ინტენსიური მოლაპარაკებები საქართველოს აეროპორტების გაერთიანებამ ეკონომიკისა და მდგრადი განვითარების სამინისტროს ჩართულობით აწარმოა.ავიაკომპანია easyJet 29 წლის წინ დაფუძნდა და დღეისათვის 35 ქვეყნის 1000-ზე მეტი მიმართულებით დაფრინავს. 

GCCA-ში შესული მომხმარებლის განცხადებების რაოდენობა 40%-ით გაიზარდა

საანგარიშო პერიოდში, GCCA-ის გადაწყვეტილებით, მომხმარებელთა ჯგუფის უფლების 19 დარღვევის ფაქტი დადასტურდა - 40 საქმეზე.- GCCA-ის მიერ დაკისრებული ვალდებულების შეუსრულებლობის გამო 13 მოვაჭრეს - 25 საქმეზე ჯარიმა დაეკისრა, ჯამში  - 13 573 ლარის ოდენობით.- მომხმარებლის სასარგებლოდ, პირობითი ვალდებულების აღების შესახებ 49 საქმეზე - 44 შეთანხმება გაფორმდა, რაც ნიშნავს, რომ მოვაჭრეებმა აიღეს ვალდებულება - საქმიანობის შიდა პოლიტიკა შეცვალონ და იმ მომხმარებელთა უფლებები აღადგინონ, რომელთაც, სავარაუდოდ, მათი სავაჭრო პოლიტიკის შედეგად ზიანი მიადგა.2025 წელს, მომხმარებლის მიერ შემოსული განაცხადების 72% ონლაინ ვაჭრობის ფაქტს ეხებოდა, ხოლო 28% ნივთის ადგილზე შეძენის შემთხვევას. რეგიონების მიხედვით, 78%-ით თბილისი ლიდერობს, შემდეგ ადგილს იკავებს იმერეთი 5%, აჭარა 4% და კახეთი 4 % და სხვა რეგიონები.სამი თვის მონაცემებით, მომხმარებლის მიერ სააგენტოში შემოსული განაცხადების მიხედვით, თანხის უკან დაბრუნების მოთხოვნაზე დაფიქსირდა 112, ნაკლიანი ნივთის შეკეთებასა ან შეცვლაზე 83, ნაკლოვანი მომსახურებისას უფლების აღდგენაზე 63, დადგენილ ვადაში საქონლის მიწოდებაზე 24, შეცდომაში შემყვანი საქმიანობის აკრძალვაზე 15, ხოლო სხვა დანარჩენზე 21.სტატისტიკის მიხედვით, 74%-ს საბითუმო და საცალო ვაჭრობის სექტორი იკავებდა, ტრანსპორტი და დასაწყობება 13%-ს, ხოლო სხვა სახის საქმიანობა 13%-ს.ინფორმაციისთვის: მომხმარებლის უფლებების დარღვევის შემთხვევაში აუცილებელია შეავსოთ სპეციალური განაცხადის ფორმა და გამოაგზავნოთ ელ-ფოსტაზე consumer@gcca.gov.ge. დაზუსტებული ინფორმაციის მისაღებად შეგიძლიათ დარეკოთ GCCA-ის ცხელ ხაზზე 15 20 და ასევე ქალაქის ნომერზე 032 2 44 07 70.

საქართველოს მთლიანი საგარეო ვალი მშპ-ის 74%-ს აჭარბებს

სახელმწიფო საგარეო ვალმა შეადგინა $10.8 მლრდ (₾30.4 მლრდ), რაც მშპ-ს 32.1%-ია. აქედან სამთავრობო სექტორის ვალია $8.4 მლრდ (₾23.5 მლრდ; მშპ-ს 24.8%), ეროვნული ბანკის ვალდებულებები - $811.6 მლნ (₾2.3 მლრდ; მშპ-ს 2.4%), ხოლო სახელმწიფო საწარმოების ობლიგაციები და სესხები, შესაბამისად, $439.6 მლნ (₾1.2 მლრდ; მშპ-ს 1.3%) და $1.2 მლრდ (₾3.5 მლრდ; მშპ-ს 3.6%). სებსტატის ინფორმაციით, საბანკო სექტორის საგარეო ვალმა შეადგინა $8.3 მლრდ (₾23.4 მლრდ; მშპ-ს 24.7%), სხვა სექტორების საგარეო ვალმა - $5 მლრდ (₾14 მლრდ; მშპ-ს 14.8%) და კომპანიათაშორისმა ვალმა - $2.7 მლრდ (₾7.5 მლრდ; მშპ-ს 7.9%). მთლიანი საგარეო ვალის 88.6% დენომინირებულია უცხოური ვალუტით.საქართველოს წმინდა საგარეო ვალმა, 2024 წლის 31 დეკემბრის მდგომარეობით, $12.3 მლრდ (₾34.5 მლრდ) შეადგინა, რაც 2024 წლის მშპ–ს 36.4%-ია. აქედან, სახელმწიფო სექტორის წმინდა საგარეო ვალი $6.4 მლრდ (₾18 მლრდ), რაც მშპ-ს 18.9%-ია.2024 წლის მეოთხე კვარტალში საქართველოს ეროვნული ბანკის საგარეო ვალი $50.4 მლნ-ით შემცირდა. აქედან, საკურსო ცვლილების გამო ვალი $33.2 მლნ-ით და ოპერაციული ცვლილების გამო $17.2 მლნ-ით შემცირდა. 2024 წლის ბოლოს ეროვნული ბანკის მთლიანმა საგარეო ვალდებულებებმა $811.6 მლნ შეადგინა. აქედან, $453.2 მლნ განაწილებული ნასესხობის სპეციალური უფლებაა (ნსუ), რომელსაც არ აქვს დაფარვის ვადა და პრაქტიკულად, მისი გადახდის ვალდებულება არ დადგება, სანამ საქართველო არის საერთაშორისო სავალუტო ფონდის წევრი.მთლიანი საგარეო ვალის სტატისტიკა ჰარმონიზებულია საგადასახდელო ბალანსთან. იგი მოიცავს სახელმწიფო (სამთავრობო სექტორი, სახელმწიფო საწარმოები და ეროვნული ბანკი) და კერძო სექტორის (საბანკო და სხვა სექტორები) საგარეო ვალს. საგარეო ვალის სტატისტიკა წარმოებულია საერთაშორისო სავალუტო ფონდის მიერ შემუშავებული მეთოდოლოგიის, „საგარეო ვალის სტატისტიკა, სახელმძღვანელო შემდგენელთათვის და მომხმარებლებისათვის“ – 2003, შესაბამისად.

თიბისი კაპიტალი უძრავ ქონებაზე გაზრდილი ეკონომიკის პოზიტიურ გავლენაზე...

ხელფასების ზრდამ მოსახლეობის მსყიდველობითი უნარი გაზარდა, რაც სამომხმარებლო პროდუქტებზე დანახარჯების ზრდაზე აისახა. ასევე, მზარდი ურბანიზაცია ქალაქებში საცალო და სამომხმარებლო სექტორზე მოთხოვნას ზრდის.სავაჭრო ცენტრებისაქართველოში ეკონომიკური აქტივობა და შესაბამისად, კომერციული უძრავი ქონებაც, ძირითადად, თბილისშია კონცენტრირებული. თბილისში 10 თანამედროვე, მრავალფუნქციური სავაჭრო ცენტრია, რომელთა ჯამური გასაქირავებელი ფართი 291 728 კვ.მ-ს შეადგენს. ბათუმში წარმოდგენილია 5 სავაჭრო ცენტრი, რომელთა ჯამური გასაქირავებელი ფართი 53 901 კვ.მ-ს შეადგენს. ქუთაისში, ზუგდიდსა და თელავში წარმოდგენილი სავაჭრო ცენტრები ძირითადად სავაჭრო ცენტრებისა და ღია ბაზრობების კომბინაციას წარმოადგენენ. ზუგდიდს თანამედროვე სავაჭრო ცენტრი 2023 წელს შეემატა, სადაც წარმოდგენილია ქსელური მაღაზიები, საერთაშორისო და ადგილობრივი ბრენდები.თიბისი კაპიტალის ანგარიშით, 2024 წელს თბილისის სავაჭრო ცენტრებში საშუალო იჯარამ კვ.მ-ზე $24.1 შეადგინა, რაც წინა წელთან შედარებით, 7.4%-ით მაღალია. იმავე პერიოდში, ბათუმის სავაჭრო ცენტრებში საშუალო იჯარა კვ.მ-ზე $23.1 იყო, 5%-ით მაღალი ვიდრე 2023 წელს. დადებითი დინამიკა ახალი სავაჭრო ცენტრების გახსნითა და აჭარაში არსებული დადებითი ეკონომიკური ტენდენციებით იყო განპირობებული.მომდევნო წლებში ახალი სავაჭრო ცენტრები თბილისს, ბათუმსა და თელავს შეემატება. თბილისის სამომავლო მიწოდებიდან აღსანიშნავია სავაჭრო ცენტრებიდან აღსანიშნავია თბილისი აუთლეტ ვილიჯი, რომელიც მიმდინარე წლის მაისში გაიხსნება და ასევე, სავაჭრო სახლი - ბავშვთა სამყარო, რომელზეც სამშენებლო ნებართვა 2024 წელს გაიცა. მომდევნო წლებში ბათუმს ორი სავაჭრო ცენტრი შეემატება: ორბი სითი და მსოფლიო სავაჭრო ცენტრი. თელავში კი, ახალი სავაჭრო ცენტრი მიმდინარე წლის შემოდგომაზე გაიხსნება.ქუჩის სავაჭრო ობიექტები2024 წელს საშუალო იჯარა თბილისის ცენტრალურ ქუჩაზე მდებარე სავაჭრო ობიექტებში ყველაზე მაღალი იყო და კვ.მ.-ზე $31-ს შეადგენდა, მეორე ადგილზე კი ბათუმი იყო  - კვ.მ.-ზე $25.5 -ით.თბილისში ყველაზე მაღალი საშუალო იჯარა რუსთაველის (კვ.მ. - $33.3) და ჭავჭავაძის (კვ.მ. - $33.2) გამზირებზეა. ბათუმში გორგილაძის ქუჩა ლიდერობს, სადაც საშუალო იჯარა კვ.მ.-ზე $29.4-ს შეადგენს.თბილისში 2024 წელს 29 სავაჭრო ობიექტზე გაიცა სამშენებლო ნებართვა, რაც ნიშნავს, რომ მომავალი 3-4 წლის განმავლობაში, სავარაუდოდ თბილისის ბაზარზე კომერციული ფართების მიწოდება გაიზრდება.ბიზნესცენტრები და ოფისები2024 წელს თბილისის ბიზნესცენტრებში საშუალო იჯარა წლიურად 6%-ით გაიზარდა და კვ.მ.-ზე $23.4-ს გაუტოლდა. საშუალო იჯარა მნიშვნელოვნად განსხვავდება ბიზნესცენტრების ტიპების მიხედვით:  A კლასის ბიზნესცენტრში საშუალო იჯარა კვ.მ-ზე $28-ს შეადგენს, B კლასის ბიზნეცენტრში კი - $15.1-ს. C კლასის საოფისე სივრცეებზე, რომლებიც ძირითადად საცხოვრებელი შენობების პირველ სართულზეა განთავსებული საშუალო იჯარა კვ.მ-ზე $13-ს შეადგენს.2024 წელს თბილისის ბიზნეს ცენტრებში ვაკანტურობის კოეფიციენტის საშუალო მაჩვენებელი 12%-ს შეადგენდა, რაც წინა წელთან შედარებით, 2 პ.პ-ით დაბალია. დატვირთულობის გაუმჯობესება განსაკუთრებით შესამჩნევია A კლასის ბიზნეს ცენტრებში, სადაც ვაკანტურობის კოეფიციენტი 10%-მდე შემცირდა.2024 წელს თბილისში 18 ახალი ბიზნესცენტრის მშენებლობის ნებართვა გაიცა, რაც ნიშნავს, რომ  მომავალი 3-4 წლის განმავლობაში, სავარაუდოდ, თბილისში ახალი მსხვილი ბიზნესცენტრები გამოჩნდება. ახალი ბიზნესცენტრების მშენებლობის ნებართვები ძირითადად ვაკეში და საბურთალოზეა კონცენტრირებული.ბათუმში საოფისე უძრავი ქონების იჯარა მიახლოებულია თბილისის საშუალო მაჩვენებელთან და კვ. მ-ზე $16.2 აშშ დოლარს შეადგენს.ბათუმის, ქუთაისის, ზუგდიდისა და თელავის საოფისე უძრავი ქონების ბაზარზე ორგანიზებული საოფისე ფართების ნაკლებობაა, ვინაიდან ქალაქებში ოფისების უმეტესობა საცხოვრებელი შენობების პირველ სართულებზეა განთავსებული. რაც შეეხება სამომავლო მიწოდებას, ბათუმში, ზუგდიდსა და თელავში,  საოფისე ფართები სამომავლოდ, ძირითადად, მრავალფუნქციურ შენობებსა და სავაჭრო ცენტრებში იქნება განთავსებული.საცხოვრებელი უძრავი ქონებასაქართველოს საცხოვრებელი უძრავი ქონების ბაზარი, ბოლო წლებში, მნიშვნელოვნად გაიზარდა. საცხოვრებელი უძრავი ქონების ბაზრის 72% თბილისს უჭირავს, 20% - ბათუმს, 8% კი სხვა ქალაქებს.უძრავი ქონების პირველად ბაზარზე 2022-2023 წლებში აქტივობა ძალიან გაიზარდა, 2024-ში კი ზრდის ტემპი დასტაბილურდა.თბილისის საცხოვრებელი უძრავი ქონების ბაზრისთვის 2025 წელი შედარებით სუსტად დაიწყო. გაყიდვები პირველ 2 თვეში წლიურად 5%-ით შემცირდა, რაც ძველი ბინების გაყიდვების კლებითაა გამოწვეული. თბილისში ახალი ბინების გაყიდვები 2025 წლის იანვარში საგრძნობლად გაიზარდა წლიურად, თუმცა თებერვალში ტრანზაქციები შენელდა.თბილისის უბნებში გაყიდვების კუთხით აღსანიშნავია კრწანისის გააქტიურება, სადაც 2025 წლის პირველ 2 თვეში ტრანზაქციების რაოდენობა, წინა წლის იმავე პერიოდთან შედარებით, თითქმის გაორმაგდა. ეს უმეტესწილად, მეორადი ბაზრის გააქტიურებასთანაა დაკავშირებული.მთაწმინდასა და ვაკეში, სადაც ფასების დონე ყველაზე მაღალია, თებერვალში დაახლოებით 6%-იანი წლიური კლება დაფიქსირდა.2024 წელს ქირა დასტაბილურდა და ეს ტენდენცია 2025 წელსაც გრძელდება. როგორც მოსალოდნელი იყო, ქირის შემცირების და ფასის მაღალ დონეზე შენარჩუნების ფონზე, დასტაბილურდა უძრავი ქონების ამონაგებიც და მის გრძელვადიან საშუალო დონეს მიუახლოვდა.2023-2024 წლებში, თბილისში ჯამურად დაახლოებით 2.7 მილიონ კვ.მ. საცხოვრებელ ფართობზე გაიცა სამშენებლო ნებართვა. ნებართვების მსგავსი ზრდა ძირითადად გამოწვეულია გაყიდვებსა და გასაყიდ ფასში არსებული გასული წლების პოზიტიური ტრენდებით. თუმცა, 2025 წლის იანვარსა და თებერვალში ნებართვებში კლება შეინიშნება. აღსანიშნავია, რომ თბილისში მშენებლობის ნებართვების 23% დიღომზე მოდის.2025 წელი ბათუმისთვის შედარებით პოზიტიურად დაიწყო. ტრანზაქციების რაოდენობა პირველ 2 თვეში, გასული წლის იმავე პერიოდთან შედარებით, 4%-ით გაიზარდა, გასაყიდი ფასი კი - 20%-ით.

საპენსიო ყველაზე წარმატებული რეფორმაა

ლაშა ხუციშვილმა სააგენტოს როლზე აღნიშნა, მოსახლეობის სოციალური დაცვისა და ეკონომიკის განვითარებაში.  სააგენტოს თანამშრომლებს მიულოცა და მადლობა გადაუხადა.ხუციშვილმა აღნიშნა, 2024 წლის ბოლოსთვის სააგენტოს აქტივების მოცულობა ₾6.1 მლრდ-ს, ხოლო ჯამურმა დაგენერირებულმა ამონაგებმა ₾1.44 მლრდ-ს მიაღწია. 2024 წლის ბოლოსთვის საპენსიო სქემაში გაწევრიანებული იყო 1.4 მილიონამდე ადამიანი და დაგროვებითი პენსიით სარგებლობდა 15 ათასზე მეტი პირი (პენსიის სახით გაიცა ₾61.1 მლნ). დინამიკური პორტფელის ამონაგებმა 2024 წელს 13.6% შეადგინა, ხოლო ამავე პერიოდში დაბალანსებული და კონსერვატიული პორტფელების ამონაგების შესაბამისად 12.8% და 11.6% იყო.„საპენსიო სქემის უფრო და უფრო მეტი მოსარგებლე (სქემაში მონაწილეთა ასაკის გათვალისწინებით) მომდევნო წლებში იგრძნობს მნიშვნელოვან სარგებელს, რაც აისახება თითოეული მოქალაქის კეთილდღეობაზე. აღნიშნული პირველ რიგში მნიშვნელოვანია საპენსიო ასაკის მოსახლეობის უკეთესი სოციალური გარანტიების კუთხით და ასევე უზრუნველყოფს ფისკალურ მდგრადობას, რადგან დაგროვებითი სქემა ღირსეული საპენსიო სქემის შექმნისთვის უმნიშვნელოვანესია, სახელმწიფოს მიერ დაფინანსებულ სოციალურ (ე.წ. პირველი სვეტის) პენსიასთან ერთად", - განაცხადა ფინანსთა მინისტრმა ლაშა ხუციშვილმა.როგორც მან აღნიშნა, საპენსიო სააგენტოს მიერ განხორციელებული თითოეული ღონისძიება, გონივრულად დაბანდებული და მართული საპენსიო აქტივები, სასიცოცხლოდ მნიშვნელოვანია ქვეყნის მოქალაქეების კეთილდღეობისათვის.მისივე თქმით ასევე, გასათვალისწინებელია საპენსიო ფონდის, როგორც ფინანსური რესურსის მნიშვნელობა დანაზოგებისა და ქვეყნის ფინანსური სისტემისათვის.ფინანსთა მინისტრმა ისაუბრა  სააგენტოს როგორც მენეჯმენტის, ისე თითოეული თანამშრომლის პროფესიონალიზმზე, რამაც დიდი როლი ითამაშა საპენსიო რეფორმისა და საპენსიო სისტემის მიმართ ნდობის ჩამოყალიბებაში.„საპენსიო სქემისა და სააგენტოს მიმართ გაზრდილი ნდობა და საზოგადოებასთან სწორი კომუნიკაცია, მნიშვნელოვანია და ამ მიზნით განსაკუთრებული როლი ენიჭება ფინანსური განათლების მიმართულებას და მოქალაქეთა ცნობიერების ამაღლებას დანაზოგების, ინვესტიციების, ამონაგების, რისკის და სხვა ფინანსური ინსტრუმენტების მიმართულებით. სააგენტოს ამ მიმართულებით არაერთი აქტივობა აქვს განხორციელებული, თუმცა მნიშვნელოვანია რომ მსგავსი აქტივობები კიდევ უფრო აქტიურად გაგრძელდეს მომავალში.მან ახლად შერჩეული საბჭოს წევრებს წარმატებები უსურვა საქმიანობაში და იმედი გამოთქვა, რომ  საპენსიო სააგენტო  მომავალ წლებშიც კვლავ წარმატებით განაგრძობს საქმიანობას.