თურქეთი სავალუტო რეზერვებს ელვისებურად კარგავს

1Q25-ში თელასს აბონენტები 4.2%-ით გაეზარდა

"თელასის" განმარტებით, მატება ქვეყანაში ეკონომიკურმა აქტივობამ და აბონენტთა რაოდენობის ზრდამ განაპირობა.კერძოდ, სს „თელასის“ აბონენტთა რაოდენობა, 2025 წლის მარტის მონაცემებით, 2024 წლის ამავე პერიოდთან შედარებით, 4.2%-ით (31.6 ათასი აბონენტით) გაიზარდა და 787.9 ათასი აბონენტი შეადგინა, საიდანაც 705.5 ათასი - ფიზიკური პირია, ხოლო 82.4 ათასი – იურიდიული პირი.2025 წლის იანვარ-მარტის მონაცემებით, კომპანიის ელექტროგადამცემი ხაზების საერთო სიგრძემ 7,214 კმ შეადგინა, რაც 4.4%-ით (301 კმ-ით) აღემატება 2024 წლის იანვარ-მარტის მაჩვენებელს (6,913 კმ). კომპანიის ელექტროგადამცემი ხაზების საერთო სიგრძე ქსელის განვითარების, რეკონსტრუქციისა და მოდერნიზების სამუშაოების ჩატარების შედეგად გაიზარდა.კომპანია „თელასმა“ 2025 წლის პირველი კვარტალის ოპერაციული მაჩვენებლები გამოაქვეყნა.

საქართველოს ავიაბაზარზე ოპერირება Transavia France-მა დაიწყო

ოპერირების დაწყებას წინ უძღოდა ავიაკომპანიასთან ინტენსიური და აქტიური მოლაპარაკებები, რომელიც საქართველოს აეროპორტების გაერთიანებამ ავიაკომპანიასთან წარმატებით დაასრულა.პირველი რეისით პარიზის ორლის აეროპორტიდან 163 მგზავრი ჩამოფრინდა. მგზავრებს შოთა რუსთაველის სახელობის აეროპორტში საქართველოს აეროპორტების გაერთიანების გენერალური დირექტორი ლევან მოსეშვილი, TAV Georgia-ს გენერალური მენეჯერის მოადგილე აკაკი ბარქაია, სამოქალაქო ავიაციის სააგენტოსა და სექტორის სხვა წარმომადგენლები დახვდნენ.Transavia France 2006 წელს დაფუძნებული ფრანგული დაბალბიუჯეტური ავიაკომპანიაა, რომელიც  Air France-ისა და ჰოლანდიური Transavia-ს მფლობელობაში შედის. მისი ძირითადი ბაზა პარიზის, ორლის აეროპორტში მდებარეობს. ბილეთების შეძენა ავიაკომპანიის ვებგვერდზეა https://www.transavia.com/accueil/fr-fr შესაძლებელი.

რთველის პერიოდში სახელმწიფო ხარისხიან და დაბალხარისხიან ყურძენს სხვადა...

„ქართული ღვინის წარდგენა როგორც ადგილობრივ, ასევე საექსპორტო ბაზრებზე ვენახიდან, იწყება; სწორედ ამიტომ, ძალიან მნიშვნელოვანია, რომ ყურძენი იყოს მაღალი ხარისხის. მევენახე ფერმერების მხარდაჭერისთვის, რთველის პერიოდში, სახელმწიფოს უწევს ჭარბი ყურძნის შესყიდვა. წელს მივიღეთ გადაწყვეტილება, რომ სახელმწიფო ფერმერისგან კვლავ ჩაიბარებს ჭარბ ყურძენს, თუმცა, შესყიდვის დროს ფასი გვექნება დიფერენცირებული - მაღალ და დაბალხარისხიან ყურძენზე ფასში მნიშვნელოვანი სხვაობა იქნება. ყურძნის ხარისხში, შაქრიანობასთან ერთად, იგულისხმება ყურძენი სიჯანსაღე, რაც დაავადებების არარსებობას ნიშნავს“, - განაცხადა ღვინის ეროვნული სააგენტოს თავმჯდომარე ლევან მეხუზლამ.როგორც ლევან მეხუზლამ აღნიშნა, ჯერ დამუშავების საგანია მეთოდები, რომლითაც ყურძნის შეფასება მოხდება. ტექნიკურ დეტალებზე მუშაობა აქტიურად მიმდინარეობს.„ჩვენ ყველაფერი უნდა გავაკეთოთ, რომ მოსავალი იყოს ხარისხიანი და, შესაბამისად, ქართული ღვინოპროდუქციის ხარისხიც შეესაბამებოდეს უმაღლეს საერთაშორისო სტანდარტებს. ეს არის უალტერნატივო გზა იმისთვის, რომ გაგრძელდეს და შენარჩუნდეს მევენახეობა-მეღვინეობის დარგის ბოლო წლების განვითარების დინამიკა“, - განაცხადა ღვინის ეროვნული სააგენტოს თავმჯდომარემ.აღსანიშნავია, რომ 2024 წელს, რთველის ფარგლებში გადამუშავდა დამოუკიდებელი საქართველოს ისტორიაში უპრეცედენტო რაოდენობის - 320 ათას ტონამდე ყურძენი, რაც დაახლოებით 45%-ით აღემატება 2023 წლის ანალოგიურ მაჩვენებელს.

თიბისი კაპიტალი ლარზე და ეკონომიკურ ზრდაზე აშშ-ჩინეთის სატარიფო ომის შ...

„მიუხედავად ამ სირთულეებისა, ჩვენც, როგორც სხვა ეკონომისტები მსოფლიოს მასშტაბით, მოსალოდნელი ეფექტების შეფასებას შევეცდებით“, – წერს მთავარი ეკონომისტი.მისი აზრით, ტარიფების დაწესება, თავისთავად, გასაკვირი არავისთვის ყოფილა - 10-20%-იანი უნივერსალური ტარიფი და შედარებით მაღალი გადასახადი ცალკეული ქვეყნისთვის პრეზიდენტ ტრამპის ჯერ კიდევ წინასაარჩევნო დაპირებას წარმოადგენდა. მაშინ, რა შეიცვალა და რას ნიშნავს მიმდინარე მოვლენები ლარი/ევრო/დოლარის არჩევანის სტრატეგიისა და საქართველოს ეკონომიკისთვის?„უპირველეს ყოვლისა, გვსურს დავუბრუნდეთ ჩვენს ნოემბრის პუბლიკაციას „აშშ-ის არჩევნები და ლარი/ევრო/დოლარის სტრატეგია“, სადაც სწორედ ამავე თემებზე გვქონდა საუბარი. შეგახსენებთ, რომ, არჩევნების შემდეგ, აშშ დოლარი მნიშვნელოვნად გამყარდა, რისი მიზეზიც აშშ-ში, ძლიერი ეკონომიკური ზრდის შენარჩუნების ფონზე, სავაჭრო ბალანსის პოტენციური გაუმჯობესებისა და საპროცენტო განაკვეთების მაღალ დონეზე შედარებით ხანგრძლივად შენარჩუნების მოლოდინები იყო. თუმცა, ბოლო პერიოდში მოლოდინები, სავაჭრო ომის მზარდი საფრთხის შედეგად, ეკონომიკური ზრდის მნიშვნელოვანი შენელებისკენ შეიცვალა, რაც, ფედერალურ სარეზერვო სისტემაზე პოლიტიკური გავლენების შესაძლო ზრდასთან ერთად, ჩვენს პუბლიკაციაში ერთ-ერთ უმთავრეს რისკად იყო გამოყოფილი. შედეგად, აშშ-ში, მონეტარული პოლიტიკის გამკაცრებულ დონეზე შენარჩუნების ნაცვლად, ტარიფებისგან გამოწვეული ინფლაციური ზეწოლის მიუხედავად, საპროცენტო განაკვეთის შემცირების ალბათობა გაიზარდა, რასაც აშშ დოლარის გაუფასურება მოჰყვა. აღსანიშნავია, რომ, ნოემბრის მსგავსად, აშშ დოლარის დინამიკა ჯერჯერობით მხოლოდ მოლოდინების ცვლილებას ასახავს. შესაბამისად, პროგნოზის კუთხით მთავარი რისკი სწორედ ამ მოლოდინების მატერიალიზების ხარისხს უკავშირდება. აგრეთვე, ჩვენი პუბლიკაციიდან კვლავ გამოვყოფთ არგუმენტს, რომ, მართალია ტარიფები როგორც აშშ-ში, ასევე დანარჩენ მსოფლიოში, დიდი ალბათობით, ეკონომიკური ზრდის შენელებას გამოიწვევს, მაგრამ უფრო მნიშვნელოვანი ისაა, სად შემცირდება ზრდა მეტად. როგორც აშშ დოლარის გაუფასურებიდან ირკვევა, ამჟამად ბაზარი აშშ-ზე უფრო ძლიერ დარტყმას ელის, ეს კი მომდევნო თვეებში, შესაძლოა, შეიცვალოს. რაც შეეხება ჩვენს მოლოდინებს, მოკლევადიან პერიოდში ევროს მნიშვნელოვანი ცვლილება ჩვენი საბაზო სცენარი არ არის. საშუალოვადიან პერიოდში კი, რომელიც ლარი/დოლარი/ევროს არჩევანის სტრატეგიის მთავარ ფოკუსს წარმოადგენს, კვლავ ევროს გამყარებაა მოსალოდნელი, რადგან, ჩვენი შეფასებით, ევრო/დოლარი საშუალო-გრძელვადიან ტრენდთან შედარებით ჯერ კიდევ სუსტი რჩება, მათ შორის, უკვე შედარებით ნაკლებად, თუმცა საქართველოსთვის რისკიანობისა და ეკონომიკური კავშირების თავისებურებების გათვალისწინებითაც.საქართველოს ეკონომიკაზე გავლენის კუთხით, ყველაფერი იმაზეა დამოკიდებული, თუ საბოლოოდ რა ფორმას მიიღებს აშშ-ის სატარიფო პოლიტიკა და შესაბამისი საპასუხო ზომები, რადგან ამ ეტაპზე მდგომარეობა, ფაქტობრივად, ყოველდღიურად იცვლება. გარდა ამისა, შოკის კომპლექსურობისა და მრავალწახნაგოვნებიდან გამომდინარე, მოსალოდნელია მასშტაბური მეორადი ეფექტები. მიუხედავად ამისა, გამოვყოფთ გავლენის ძირითად არხებს.საქართველო, როგორც მცირე ზომის ღია ეკონომიკა, საგარეო გარემოს ცვლილების მიმართ საკმაოდ მოწყვლადია. აშშ-ის ტარიფების გლობალურ ეკონომიკურ ზრდაზე გავლენის შეფასება კვლევების მიხედვით განსხვავდება, თუმცა არსებობს კონსენსუსი, რომ საერთაშორისო ვაჭრობის შეფერხება ზრდის ფართო მასშტაბით შენელებას გამოიწვევს. აღსანიშნავია, რომ, იდიოსინკრატულ ფაქტორებთან ერთად, საქართველოს ეკონომიკურ ზრდაზე მოქმედი მნიშვნელოვანი ფაქტორი პარტნიორი ქვეყნების ეკონომიკური მდგომარეობაა. უცხოური ვალუტის შემოდინების მთავარი წყაროებიდან, შედარებით მძიმე დარტყმის წინაშე, მაღალი ალბათობით, შესაძლოა, ევროკავშირი, აშშ, ისრაელი და ჩინეთი აღმოჩნდნენ. გარდა ამისა, სხვა პარტნიორები, მაგალითად მეზობელი თურქეთი და სომხეთი, ევროკავშირის ეკონომიკასთან მჭიდროდ არიან დაკავშირებული და, შესაბამისად, მეორადი ეფექტების მიმართ მოწყვლადი არიან. ამავდროულად, ნავთობის მწარმოებელი ქვეყნები - რუსეთი, აზერბაიჯანი, ყაზახეთი და საუდის არაბეთი - უცხოური ვალუტის შემოდინებებში ერთობლივად ევროკავშირზე მაღალ წილს აღწევენ. ბოლო პერიოდში ნავთობის ფასები, რეცესიის საფრთხის მატების ფონზე, მნიშვნელოვნად არის შემცირებული. მიუხედავად იმისა, რომ საქართველო ნავთობპროდუქტების წმინდა იმპორტიორია და, შესაბამისად, ნავთობის დაბალი ფასებით პირდაპირ სარგებლობს, ასეთ დროს ქვეყანა ნავთობის მწარმოებლებისგან შედარებით დაბალ სავალუტო შემოდინებებსაც იღებს. თუმცა უნდა აღინიშნოს, რომ ჩვენი შეფასებით, აღნიშნული ფაქტორები ერთმანეთს დიდწილად აბალანსებს. აგრეთვე, გამოვყოფთ, რომ ევროს გამყარება ისტორიულად საქართველოში უფრო მაღალ ეკონომიკურ ზრდას ემთხვევა, თუმცა ამჯერად გასათვალისწინებელია მოთხოვნის შესუსტების ეფექტიც.საერთო ჯამში, სხვადასხვა სცენარში მრავალგვარი განვითარებაა მოსალოდნელი,  თუმცა პარტნიორ ქვეყნებში ეკონომიკური ზრდის შენელება საქართველოს ეკონომიკისთვის ცალსახად ნეგატიურ ფაქტორს წარმოადგენს. ჩვენი შეფასებით, თუკი უტარიფო სცენართან შედარებით 2025 წელს ჩინეთში ეკონომიკური ზრდა 1.5 პროცენტული პუნქტით შემცირდება, აშშ-ში 1 პროცენტული პუნქტით და ევროკავშირში - 0.5 პროცენტული პუნქტით, საქართველოში ზრდა 0.4-0.5 პროცენტული პუნქტით დაიკლებს, ჩვენს საბაზო სცენართან შედარებით. დარჩენილ ძირითად სავაჭრო პარტნიორებზე მოსალოდნელი გავლენის გათვალისწინებით კი, ჯამური გავლენა 0.6-0.7 პროცენტულ პუნქტამდე გაიზრდება.მსგავსი საგარეო შოკები, რასაკვირველია, ლარის კურსზეც ახდენს გავლენას, თუმცა, ჩვენი შეფასებით, ლარზე მოქმედ წამყვან ფაქტორად შიდა კომპონენტი რჩება, მოკლევადიან პერიოდში მაინც, რის გამოც მნიშვნელოვანი მერყეობა ჩვენს საბაზო სცენარად არ განიხილება. თავისთავად, დოლარის დასუსტება ლარის გამყარების არგუმენტია, თუმცა მნიშვნელოვანია საქართველოს ძირითად სავაჭრო-ეკონომიკურ პარტნიორებზე ზეგავლენაც. სავალუტო შემოდინებების შესაძლო კლება, ეკონომიკურ ზრდასთან ერთად, ლარისთვისაც ნეგატიური განვითარებაა. ამასთან, თუ სამომავლოდ სავაჭრო პარტნიორი ქვეყნების ვალუტები ტარიფების საპასუხოდ გაუფასურდება, ლარის რეალური ეფექტური გაცვლითი კურსის გამყარება (ქართული საქონლის რეალურ გამოსახულებაში გაძვირება) აგრეთვე ნეგატიური ფაქტორი იქნება, რადგან, ჩვენი შეფასებით, რეალური გაცვლითი კურსი წონასწორულ ნიშნულთან ახლოსაა. მიუხედავად იმისა, რომ, ჩვენი აზრით, ლარის გამყარების უარყოფითი ეფექტი კონკურენტუნარიანობაზე მაკრო დონეზე ნაკლებად იკვეთება, ეს დასკვნა, შესაძლოა, სხვადასხვა სექტორისთვის განსხვავებული იყოს. ამ მხრივ ასევე მნიშვნელოვანია სებ-ის მიერ სავალუტო რეზერვების შევსების მიმდინარე დინამიკა.რაც შეეხება ეფექტს ინფლაციაზე, იგი მჭიდროდაა დაკავშირებული ეკონომიკური ზრდისა და გაცვლითი კურსის დინამიკასთან. ზოგადად, ცალკე აღებული ტარიფები ინფლაციური უფრო შეერთებულ შტატებში იქნება, ვიდრე დანარჩენ მსოფლიოში. ამასთან, დაბალი ზრდა სუსტ ერთობლივ მოთხოვნას მოიაზრებს და დეზინფლაციურია, ამიტომ, შესაძლოა, სრულად გადაწონოს მიწოდების მხრიდან გაზრდილი ინფლაციური რისკები. თუმცა, ეს მხოლოდ მაშინაა შესაძლებელი, თუ აშშ დოლარი არ გამყარდება. უშუალოდ საქართველოს კუთხით, მოკლევადიან პერიოდში მოსალოდნელია ნავთობის ფასების გლობალური კლების ეფექტის სწრაფი გადაცემა ადგილობრივ ბაზარზე. ჩვენი შეფასებით, ბენზინის ფასის კლება ინფლაციას უკვე მომდევნო თვეში 0.1-0.2 პროცენტული პუნქტით შეამცირებს, ხოლო, თუ გლობალური ფასები არსებულ დონეზე შენარჩუნდა, ინფლაციის შემცირების კუთხით კონტრიბუცია პოტენციურად 0.5 პროცენტულ პუნქტს მიაღწევს.დასასრულ, აშშ-სთან უშუალო ეკონომიკური კავშირების მხრივ, საქართველოდან აშშ-ში ექსპორტი დიდწილად ფეროშენადნობებისგან შედგება, რომლებიც ტარიფებისგან განთავისუფლებულია. ამავდროულად, საქართველოს სავაჭრო ბალანსი აშშ-სთან ისტორიულად თითქმის ყოველთვის უარყოფითი იყო, ბოლო წლებში კი, ავტომობილების მზარდი იმპორტის ფონზე, მნიშვნელოვნად გაუარესდა. შედეგად, საქართველო იმ ქვეყნების სიაში მოხვდა, რომელთაც მინიმალური, 10%-იანი ტარიფი დაუწესდათ. საერთო ჯამში, მეორადი ეფექტებისგან განსხვავებით, პირდაპირი ეფექტის მოსალოდნელი გავლენა უმნიშვნელოა“, – წერს თიბისი კაპიტალის მთავარი ეკონომისტი.

ხუციშვილმა აბრეშუმის გზის ფორუმზე საგადასახადო ადმინისტრირების ეფექტია...

გამოსვლისას, მან ხაზი გაუსვა საგადასახადო სფეროში ისტორიული აბრეშუმის გზის მონაწილე ქვეყნების მთავრობებს, კერძო სექტორისა და საერთაშორისო ორგანიზაციების წარმომადგენლებს შორის დიალოგის მნიშვნელობას.როგორც მან აღნიშნა, საქართველო ყოველთვის ასრულებდა არსებით როლს ევროპისა და აზიის გზაგასაყარზე და ეს ტრადიცია გრძელდება დღესაც.„ძლიერი ინსტიტუციონალური რეფორმების განხორციელებით, რაც საქართველოს დინამიურ და ინვესტორებისადმი კეთილგანწყობილ ეკონომიკად აქცევს, ფისკალური დისციპლინის განუხრელი დაცვის პარალელურად, საქართველო ინარჩუნებს საგადასახადო სისტემას, რომელიც დაბალ საგადასახადო განაკვეთებს უახლეს ინოვაციებთან — მათ შორის, საგადასახადო და საბაჟო ადმინისტრირების თანამედროვე მიდგომებს — უთავსებს. ამავე დროს, საქართველო მუდმივად მიისწრაფვის უმაღლესი საერთაშორისო სტანდარტებისა და დამცავი მექანიზმების და ტექნოლოგიური სიახლეების დანერგვისაკენ, მათ შორის, ხელოვნური ინტელექტის გამოყენებით", - განაცხადა ლაშა ხუციშვილმა.ფინანსთა მინისტრმა ყურადღება გაამახვილა პანდემიის, პოსტპანდემიურ და მიმდინარე გეოპოლიტიკური სირთულეების პერიოდში საქართველოს მიერ გადადგმულ ნაბიჯებზე, რამაც უზრუნველყო ეკონომიკური ზრდა და ჯანსაღი ფისკალური პარამეტრების შენარჩუნება. საუბარი, ასევე, შეეხო ინვესტიციებს ისეთ სტრატეგიულ ინფრასტრუქტურულ პროექტებში, როგორებიცაა საგზაო, საპორტო, ენერგო გადამცემი ხაზებისა და ციფრული დაკავშირებადობის მიმართულებები.მან ასევე ისაუბრა საგადასახადო ადმინისტრირების ეფექტიანობის გაზრდის მნიშვნელობაზე და ამ კუთხით საერთაშორისო გამოცდილების გაზიარებაზე.„განსაკუთრებით მნიშვნელოვანია შემოსავლების მობილიზაცია და საგადასახადო ადმინისტრირების რეფორმები. ჩვენი მომავალი მიდგომის შესაბამისად, ფინანსთა სამინისტრომ გასული წლის ბოლოს დაამტკიცა ქვეყნის პირველი შემოსავლების საშუალოვადიანი სტრატეგია (2025–2030 წწ.). გარდა ამისა, საქართველოს შემოსავლების სამსახურმა განაახლა და გამოაქვეყნა სტრატეგია 2025-2030 წლებისთვის, რომელიც განაგრძობს რეფორმების სულისკვეთებას, რომელიც ახასიათებს ჩვენს საგადასახადო და საბაჟო ადმინისტრირებას ბოლო ორი ათწლეულის განმავლობაში", - აღნიშნა ფინანსთა მინისტრმა, ლაშა ხუციშვილმა.მისი თქმით, საქართველოსთვის მნიშვნელოვანია საერთაშორისო პარტნიორებთან თანამშრომლობა: საქართველო იყო ერთ-ერთი პირველი ქვეყანა, რომელიც შეუერთდა დასაბეგრი ბაზის შემცირების და მოგების გადატანის (BEPS) ინკლუზიურ ჩარჩოს, როგორც ევროკავშირის კანდიდატი ქვეყანა, საქართველო არის ევროკავშირის საგადასახადო პროგრამის (FISCALIS) სრულუფლებიანი წევრი, ქვეყანა ევროპის თანამშრომლობისა და განვითარების ორგანიზაციის (OECD) გლობალური ფორუმის, ევროპის საგადასახადო ადმინისტრაციათა შიდაევროპული ორგანიზაციის (IOTA), ასევე „სარტყელი და გზის ინიციატივის" წევრი ქვეყნების საგადასახადო ადმინისტრაციათა გაერთიანების (BRITACOM) აქტიური წევრია.„როგორც  შემოსავლების სამსახურის ყოფილ ხელმძღვანელს, ახლა კი ფინანსთა მინისტრს, ჩემი გამოცდილებიდან გამომდინარე, კარგად მესმის საგადასახადო პოლიტიკასა და ადმინისტრირებას შორის სინერგიის მნიშვნელობა. ეს ფორუმი გთავაზობთ კარგ შესაძლებლობას, გავაღრმავოთ ეს თანამშრომლობა", - განაცხადა ფინანსთა მინისტრმა, ლაშა ხუციშვილმა.მან ღონისძიების მონაწილეებსა და მოწვეულ სტუმრებს მადლობა გადაუხადა საქართველოში სტუმრობისათვის და ფორუმს წარმატებები უსურვა.