სეს-მა თბილისში, ზესტაფონსა და ვანში პირუტყვის არალეგალური სასაკლაოები...

ბიზნესოპერატორი დაჯარიმდა და შეუჩერდა საქმიანობა რეგისტრაციამდე, აღიარებამდე და კრიტიკული შეუსაბამობების აღმოფხვრამდე.კრიტიკული შეუსაბამობები გამოვლინდა ასევე ზესტაფონში, რუსთაველის 86-ში და ვანში, თავისუფლების 4-ში მდებარე არალეგალურ სასაკლაოებში. სააგენტოს იმერეთის დეპარტამენტის ინსპექტორების მიერ ჩატარებული არაგეგმური ინსპექტირების შედეგად დაფიქსირდა საქმიანობა ბიზნესოპერატორად რეგისტრაციისა და აღიარების გარეშე, საეჭვო წარმომავლობის ხორცი, რის გამოც ობიექტები დაჯარიმდნენ და შეუჩერდათ საწარმოო პროცესი.სურსათის ეროვნული სააგენტო ცხოველთა სასაკლაოებში სახელმწიფო კონტროლს მთელი ქვეყნის მასშტაბით ახორციელებს. გეგმური ინსპექტირება ტარდება რისკის დონის განსაზღვრის გარეშე, წელიწადში ოთხჯერ; გარდა ამისა, ტარდება არაგეგმური ინსპექტირებაც. მიმდინარე წელს ჩატარებულია 1035 სახელმწიფო კონტროლი, გამოვლინდა 80 ადმინისტრაციული სამართალდარღვევა.

სამინისტრო რეგიონებისთვის შენობა-ნაგებობების ესთეტიკური მახასიათებლები...

სივრცითი და ქალაქთმშენებლობითი განვითარების სააგენტოს ჩართულობით, ეკონომიკისა და მდგრადი განვითარების სამინისტრო რეგულაციების შემუშავებაზე, კულტურის სამინისტროსთან ერთად რამდენიმე თვის განმავლობაში მუშაობდა.ქვრივიშვილმა ხაზი გაუსვა, რომ პროცესი არქიტექტორებთან, სახელოვნებო წრეებთან, მშენებლებთან, მწარმოებლებთან, რითეილერებთან მჭიდრო კომუნიკაციით წარიმართა, განსაკუთრებით მნიშვნელოვანი კი სამშენებლო და დეველოპერულ სექტორებთან თანამშრომლობა იყო.„აქტიური თანამშრომლობა გვქონდა კერძო სექტორთან, რეგულაციის შემუშავებისას მეტწილად ვიხელმძღვანელეთ ევროპული სტანდარტებით, დეტალურად გვაქვს შესწავლილი, თუ როგორ ხდება ევროპის ქვეყნებში ქალაქების მსგავსი რეგულაციების მოწესრიგება და დანერგვა. რეგულაციაზე მუშაობის პარალელურად მიმდინარეობს  ქვეყნის რეგიონების და ქალაქების კვლევა, რათა ყველა რეგიონისთვის გვქონდეს ფაქტობრივად, დეტალური პროექტი, რომლის მიხედვითაც განისაზღვრება ისტორიული უბნები, ახალი განაშენიანება და ა.შ. აქედან გამომდინარე, ფართო სურათში საქართველოს ყველა რეგიონისთვის გვექნება ცალკეული პროექტი, რომლის ფარგლებშიც განისაზღვრება შენობა-ნაგებობების ესთეტიკური მახასიათებლები - სახურავების, ფასადების მასალები და ფერები და ა.შ. რომლებიც შესატყვისობაში იქნება მათ ისტორიასთან, განაშენიანებასა და სწორ დაგეგმარებასთან", - განაცხადა ეკონომიკისა და მდგრადი განვითარების მინისტრმა.კერძო სექტორთან გამართულ შეხვედრაში მონაწილეობა მიიღეს ინფრასტრუქტურის მინისტრმა რევაზ სოხაძემ, ეკონომიკის მინისტრის პირველმა მოადგილემ ნინო ენუქიძემ და მინისტრის მოადგილე გენადი არველაძემ, რომელთაც კერძო სექტორს დადგენილების პროექტის შესახებ დეტალური ინფორმაცია მიაწოდეს. სსიპ სივრცითი და ქალაქთმშენებლობითი განვითარების სააგენტოს უფროსმა ზურაბ წიკლაურმა კერძო სექტორს ესთეტიკური მახასიათებლების ძირითადი მოთხოვნების შესახებ პრეზენტაცია წარუდგინა.ქვრივიშვილმა ყურადღება გაამახვილა, იმაზეც რომ ახალი რეგულაციების თანახმად, ფაქტობრივად, ორი სახის სანებართვო პრაქტიკა დაინერგება - ე.წ. სტანდარტული პრაქტიკა და მეორე -  არასტანდარტული სამშენებლო ნებართვები, რაც გულისხმობს მათ შორის განსხვავებულ ფასადებს, ფერებს და ა.შ.„სტანდარტული რეგულაციები, ფაქტობრივად, თითოეულ თქვენგანს შესაძლებლობას მოგცემთ, რომ ძალიან სწრაფი, აჩქარებული ტემპებით მოხდეს სამშენებლო პროექტის დამტკიცება მუნიციპალიტეტების მხრიდან. ამასთან, სურვილის და გემოვნების  შესაბამისად ნებისმიერ მეწარმეს, თუ კერძო პირს შეეძლება სასურველი პროექტის აშენება. ჩვენ ვსაუბრობთ, რომ არაფერი იზღუდება - შესაძლებელი იქნება ნებისმიერი იდეის რეალიზება, იქნება ეს არქიტექტურული, საქმიანი თუ ტექნიკური საჭიროების. ჩვენი მიზანია, რომ მასობრივი განაშენიანება, განსაკუთრებით რეგიონებში იყოს სტანდარტიზებული იმისთვის, რომ ქვეყნის ყველა რეგიონში, ქალაქსა თუ დაბაში მაქსიმალურად შევიტანოთ ესთეტიკური იერსახეები", - აღნიშნა მარიამ ქვრივიშვილმა.

თითქმის გაორმაგებულ პირდაპირ უცხოურ ინვესტიციებში 64% რეინვესტიციაზე მ...

3Q25-ში სააქციო კაპიტალმა $101.9 მლნ შეადგინა, რაც მთლიანი პირდაპირი უცხოური ინვესტიციების 19.1%-ია. რეინვესტიციამ $340.7 მლნ შეადგინა და მისი  წილი 63.9%-ით განისაზღვრა, ხოლო სავალო ვალდებულებები $90.6 მლნ-ს შეადგენს და ის მთლიანი პირდაპირი უცხოური ინვესტიციების 17%-ია.საქსტატის მონაცემებით, 3Q25-ში პირველ ადგილზეა აშშ - $93.5 მლნ-ით, რაც მთლიანი პირდაპირი უცხოური ინვესტიციების 17.5%-ს შეადგენს, მეორე ადგილზე იმყოფება ესპანეთი - $72.1 მლნ-ით (13.5%), ხოლო მესამეზე თურქეთი - $70 მლნ-ით (13.1%).სამი უმსხვილესი ინვესტორი ქვეყნის წილი ინვესტიციების მთლიანი მოცულობის 44.2%-ს შეადგენს.3Q25-ში ყველაზე მეტი პირდაპირი უცხოური ინვესტიცია უძრავი ქონების სექტორში განხორციელდა და $91.7 მლნ შეადგინა, რაც მთლიანი პირდაპირი უცხოური ინვესტიციების 17.2%-ია. მეორე ადგილს იკავებს ტრანსპორტის სექტორი - $79.8 მლნ-ით (15%), ხოლო მესამეს სექტორი - წყალმომარაგება; ნარჩენების მართვა - $71.5 მლნ-ით (13.4%).სამი უმსხვილესი სექტორის წილმა (განხორციელებული პირდაპირი უცხოური ინვესტიციების მიხედვით) 45.6% შეადგინა.

სუს-ს დაფინანსება გაეზარდა - ცვლილებები 2025-ის ბიუჯეტში

2025 წლის ბიუჯეტში წინასაახალწლო ცვლილებით, მდინარაძის უწყებას 45.5 მლნ ლარი ემატება. სამინისტროს კი 110 მილიონი, ვალდებულებების გასტუმრებისთვის - შესყიდვებია ასანაზღაურებელი.საბიუჯეტო სუბსიდია არ ეყო რთველის კამპანიას და 160 მილიონით, 220 მლნ-მდე ეზრდება. ასევე 2026  წლის ბიუჯეტიდან 20 მილიონი გადმოდის 2025-ში და მელიორაციიის დაფინანსება 110 მლნ -მდე გაიზრდება. ანალოგიურადაა მყარი ნარჩენების მართვაზე, რომელიც ინფრასტრუქტურიდან ფუნქციურად გარემოს დაცვაშია გ და 2026-ში მისაღები ₾40 მილიონი წელს მიემართება.დაფინანსება ეზრდება სპორტის  სამინისტროს, კალათბურთის, ფეხბურთის და რაგბის ფედერაციებისთვის, შესაბამისად ₾2.5 მლნ/4.5 მლნ/7 მლნ-ით. ₾12.5 მლნ დაემატება სპორტსმენების ჯილდოების ფონდს (H1/2025-ში 19.5 მლნ ანაზღაურდა) .ეკონომიკის სამინისტროს საბიუჯეტო დაფინანსება, ქუთაისის საერთაშორისო აეროპორტის ასაფრენი ბილიკის მოსაწყობად იზრდება, ₾40 მლნ -ით, რომელიც ასევე მომავალი წლისთვის უნდა გამოყოფილიყო, შესაბამისად პროექტის ბიუჯეტი 110 მლნ ლარამდე იზრდება. ₾12 მილიონი ემატება საპენსიო ფონდის თაბნადაფინანსებას.ამასთან, ცვლილებით, საბიუჯეტო სახსრების ეკონომიაც კეთდება, ინფრასტრუქტურული სამუშაოების ჩავარდნის ხარჯზე. საგზაო ინფრასტრუქტურაზე წელს137 მლნ დაიზოგა. ძირითადად წითელი ხიდის ალგეთი -სადახლოს მონაკვეთებზე, რომლის მშენებლობა წელს უნდა დაწყებულიყო, თუმცა კონტრაქტები ჯერაც არაა გაფორმებული. მთლიანობაში 146 მლნ-ის სამუშაოები ვერ სრულდება. აუთვისებელი დარჩა ელექტროგადამცემი ხაზების დაფინანსება.ეკონომია კეთდება სკოლის ინფრასტრუქტურის და აღჭურვის პროექტების შეჩერების ხარჯზე, სულ ₾215 მლნ მოცულობით. 100 მლნ დაიზოგა საგარეო ვალის მომსახურებაზე, კურსთა შორის სხვაობით.28 მილიონის ეკონომია გააკეთა იუსტიციის სამინისტრომ. დაზოგა საერთაშორისო არბიტრაჟში მონაწილეობის, იურიდიული კომპანიების დაქირავების ხარჯი.ცვლილებებით, 2025-ის ბიუჯეტის ძირითადი პარამეტრები თითქმის არ იცვლება, მშპ-სთან დეფიციტი კვლავ 2.5%-ით განისაზღვრება. მშპ-ს გადაანგარიშების გამო გაზრდილია ნომინალური მაჩვენებელი, 99 მლრდ -დან, 104 მლრდ -მდე. ეკონომიკის ზრდის 6%-იანი პროგნოზი კი მომატებულია 7.2%-მდე.190 მლნ ლარით კორექტირდება შემოსავალი მოგების გასადახადიდან, მთლიანად საბანკო სექტორიდან დანაკლისის ხარჯზე. რადგან სექტორმა 2024 წელს პროგნოზირებულზე ნაკლები მოგება მიიღო, ბანკების საავანსო 2024-ის გადახდები 04/2025-ში დაკორექტირდა (გასწორდა,დამინუსდა). სამაგიეროდ სებ-ის მაღალი მოგების ხარჯზე იზრდება სხვა შემოსავლები, 340 მლნ ლარამდე. 

მშენებლობის ღირებულების ინდექსი 4.3%-ით გაიზარდა

მათ შორის: საცხოვრებელი სეგმენტის ინდექსი წინა თვესთან შედარებით შემცირდა 0.02%-ით, ხოლო წინა წლის შესაბამის თვესთან შედარებით გაიზარდა 6.1%-ით არასაცხოვრებელი სეგმენტის ინდექსი წინა თვესთან შედარებით გაიზარდა 1.3%-ით, ხოლო წინა წლის შესაბამის თვესთან შედარებით 7.5%-ით სამოქალაქო სეგმენტის ინდექსი წინა თვესთან შედარებით გაიზარდა 0.3%-ით, ხოლო გასული წლის შესაბამის თვესთან შედარებით 1.4%-ით საქსტატის მონაცემებით, 2025 წლის ოქტომბერში მშენებლობის ღირებულების ინდექსი წინა თვესთან შედარებით 0.3%-ით გაიზარდა. აღნიშნული ცვლილება, ძირითადად, განპირობებული იყო მშენებლობის დარგში დაქირავებით დასაქმებულთა საშუალო თვიური ნომინალური ხელფასის 1.7%-იანი ზრდით, რამაც 0.45 პ.პ. შეიტანა ჯამური ინდექსის ცვლილებაში.წინა წლის შესაბამის თვესთან შედარებით მშენებლობის ღირებულების ინდექსი გაიზარდა 4.3%-ით. ინდექსის ზრდა, უმეტესწილად, გამოწვეული იყო მშენებლობის დარგში დაქირავებით დასაქმებულთა საშუალო თვიური ნომინალური ხელფასის 16.2%-იანი მატებით და სხვა ხარჯების კატეგორიის 5.2%-იანი ზრდით, რამაც შესაბამისად, 4.03 და 0.32 პ.პ. შეიტანა ჯამური ინდექსის ცვლილებაში.ამასთან, 2022 წლის თებერვალთან შედარებით მშენებლობის ღირებულების ინდექსი გაიზარდა 25.2%-ით.